Trong thời đại 4.0, ngành Công nghệ sinh học đang bùng nổ mạnh mẽ, mở ra một kỷ nguyên mới đầy hứa hẹn cho nhân loại. Từ việc sản xuất thuốc chữa bệnh tiên tiến, cải thiện môi trường sống đến việc tạo ra nguồn năng lượng tái tạo, công nghệ sinh học đang từng bước thay đổi thế giới và nâng cao chất lượng cuộc sống con người. Với nhu cầu nhân lực tăng và sự phát triển liên tục của công nghệ, ngành học này mang đến cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho những bạn trẻ đam mê khoa học. Hãy cùng Fulbright tìm hiểu khái niệm “Công nghệ sinh học là gì?” và khám phá tiềm năng phát triển của ngành học này.
>>> Xem thêm các bài viết khác:
- Công nghệ bán dẫn là gì?
- Ngành Kinh tế học trường nào?
- Marketing là ngành gì? Học Marketing ra trường làm nghề gì?
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Ngành Công nghệ sinh học là gì?
Công nghệ sinh học (tiếng Anh: Biotechnology) là một lĩnh vực sinh học rộng lớn, tập trung vào việc ứng dụng các hệ thống sống và sinh vật để phát triển và tạo ra các sản phẩm hữu ích. Trong nông nghiệp, công nghệ sinh học giúp tạo ra các giống cây trồng ưu việt, có khả năng chống chịu sâu bệnh và thích nghi tốt với biến đổi khí hậu, từ đó góp phần đảm bảo an ninh lương thực. Trong y học, lĩnh vực này đóng vai trò then chốt trong việc phát triển các loại thuốc mới, vắc xin hiệu quả và phương pháp điều trị tiên tiến, nhằm nâng cao sức khỏe cộng đồng. Bên cạnh đó, công nghệ sinh học còn được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất thực phẩm, dược phẩm, bảo vệ môi trường và nhiều ngành công nghiệp khác.
Một số lĩnh vực chính của công nghệ sinh học bao gồm:
- Công nghệ tế bào: tập trung vào việc nuôi cấy tế bào động vật, thực vật và vi sinh vật để sản xuất các sản phẩm y tế như vaccine và kháng thể phục vụ y học.
- Công nghệ gen: liên quan đến việc thao tác vật liệu di truyền (DNA) để tạo ra các sinh vật biến đổi gen có những đặc tính mong muốn.
- Công nghệ enzyme và protein: sử dụng enzyme và protein từ các nguồn sinh học để sản xuất ra sản phẩm chất tẩy rửa, thực phẩm và dược phẩm.
- Công nghệ sinh học môi trường: sử dụng vi sinh vật và thực vật để xử lý chất thải làm sạch môi trường và sản xuất năng lượng tái tạo.
- Công nghệ sinh học y dược: phát triển phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh mới dựa trên nguyên tắc sinh học, bao gồm liệu pháp gen, liệu pháp tế bào,…
- Công nghệ sinh học nông nghiệp: áp dụng kỹ thuật công nghệ sinh học vào cải thiện năng suất cây trồng, vật nuôi và quản lý dịch hại, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và phát triển nông nghiệp bền vững.
Công nghệ sinh học là lĩnh vực đa ngành, liên kết với nhiều lĩnh vực như chọn giống và tạo giống cây trồng và vật nuôi, chế biến thực phẩm, sản xuất chế phẩm sinh học, y học, và xử lý ô nhiễm môi trường. (Nguồn: Genflow Biosciences)
Ngành Công nghệ sinh học học gì?
Chương trình giảng dạy của ngành Công nghệ sinh học trang bị cho sinh viên khối kiến thức nâng cao về các môn khoa học tự nhiên như Toán học, Vật lý, Hóa học, Sinh học, tạo nền tảng vững chắc để tiếp thu tốt kiến thức chuyên ngành.
Trong quá trình học tập, sinh viên được nghiên cứu một số bộ môn chuyên ngành như Di truyền học, Sinh học phân tử, Sinh thái học, Khoa học dữ liệu, Kỹ thuật di truyền, Sinh học tế bào, Vi sinh vật học,… Từ đó sinh viên có cơ hội nghiên cứu chuyên sâu vào các lĩnh vực như kỹ thuật công nghệ gen, tin sinh học, phương pháp kiểm nghiệm vi sinh vật, chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ.
Về kỹ năng, ngành Công nghệ sinh học tạo cơ hội cho sinh viên làm quen với những công cụ và kỹ thuật phân tích sinh học hiện đại (kính hiển vi, kỹ thuật PCR, phương pháp giải trình tự gen…). Sinh viên khi tốt nghiệp thành thạo một số kỹ năng như thao tác thí nghiệm, sử dụng dụng cụ, chuẩn bị hóa chất và vận hành một số thiết bị phổ biến.
>>> Xem thêm:
- Ngành Kinh doanh quốc tế và logistics là gì?
- Ngành Toán ứng dụng học gì? Ra trường làm nghề gì?
Tố chất theo học ngành Công nghệ sinh học
Sinh viên theo học ngành Công nghệ sinh học cần có những tố chất sau:
- Đam mê và nắm vững kiến thức các môn khoa học tự nhiên
Niềm đam mê khám phá tri thức trong các môn Toán, Lý, Hóa và thế giới sinh vật sẽ tạo nền tảng vững chắc cho bạn để thực hiện ước mơ ứng dụng khoa học tự nhiên vào đời sống. Hơn thế, việc nắm vững kiến thức trong các môn khoa học tự nhiên sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp thu kiến thức chuyên sâu trong ngành Công nghệ sinh học.
- Tư duy logic và phân tích
Công nghệ sinh học yêu cầu khả năng tư duy logic và phân tích sâu sắc để giải quyết những vấn đề phức tạp. Điều này bao gồm việc phân tích dữ liệu khoa học, xác định mối quan hệ giữa các yếu tố và đưa ra kết luận dựa trên bằng chứng. Khả năng sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu và phương pháp nghiên cứu hiện đại là cần thiết để làm rõ những phát hiện và áp dụng chúng trong thực tế.
- Khả năng làm việc trong phòng thí nghiệm
Trong công nghệ sinh học, phòng thí nghiệm là nơi bạn sẽ dành nhiều thời gian để thực hiện các thí nghiệm và phân tích mẫu. Kỹ năng thực hành đóng vai trò quan trọng để đảm bảo các thí nghiệm được thực hiện chính xác và kết quả đáng tin cậy. Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình an toàn và quy định phòng thí nghiệm cũng là yếu tố thiết yếu để bảo vệ bản thân và đồng nghiệp khỏi các rủi ro tiềm ẩn.
- Tính cẩn thận, tỉ mỉ
Công việc trong phòng thí nghiệm yêu cầu sự chính xác cao và sự chú ý đến từng chi tiết nhỏ. Sự cẩn thận trong việc đo lường, chuẩn bị mẫu và ghi chép dữ liệu đóng vai trò thiết yếu để đảm bảo kết quả nghiên cứu chính xác. Việc xảy ra những thiếu sót nhỏ cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ chính xác của kết quả và độ tin cậy của nghiên cứu.
- Vốn ngoại ngữ tốt, đặc biệt là Tiếng Anh
Tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến trên thế giới. Khi thành thạo Tiếng Anh hoặc một ngoại ngữ, bạn sẽ có thêm cơ hội tiếp cận tài liệu chuyên ngành về khoa học, có nền tảng ngôn từ để tự tin tham gia những hội thảo chuyên môn hay cộng tác với chuyên gia quốc tế.
>>> Tham khảo thêm :
- Bạn có phù hợp với ngành Tâm lý học?
- Ngành PR là gì? Các công việc của nghề Quan hệ công chúng
Học ngành Công nghệ sinh học ra trường làm gì?
Tại Việt Nam, Chính phủ đã đặt mục tiêu đưa công nghệ sinh học trở thành một trong những ngành mũi nhọn. Ngày 16/11/2023, Nghị quyết số 189/NQ-CP được ban hành nhằm thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW, với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia dẫn đầu về công nghệ sinh học ở Châu Á. Sự phát triển này đã thu hút đầu tư quốc tế, cụ thể như Kraig Labs, công ty công nghệ sinh học đến từ Mỹ đã mở rộng hoạt động tại Việt Nam và hợp tác với các cơ quan ở Lâm Đồng để thử nghiệm sản xuất tơ nhện tái tổ hợp.
Sự mở rộng và đầu tư từ các công ty quốc tế, cùng mục tiêu của Chính phủ, đã làm gia tăng nhu cầu nhân lực trong ngành Công nghệ sinh học, tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho các chuyên gia và kỹ sư. Cử nhân ngành công nghệ sinh học có thể bắt đầu sự nghiệp tại các cơ quan nhà nước, phòng nghiên cứu của các công ty công nghệ sinh học hoặc trong lĩnh vực giảng dạy. Một số vị trí nghề nghiệp phổ biến trong ngành này bao gồm:
- Kỹ thuật viên xét nghiệm
- Kỹ sư môi trường
- Kỹ sư nông nghiệp
- Kỹ sư hóa học
- Chuyên viên nghiên cứu và phát triển
- Chuyên viên kiểm nghiệm chất lượng
- Nghiên cứu viên tại các Trung tâm và Viện nghiên cứu
- Giảng viên
>>> Xem thêm: Các ngành nghề tương lai có xu hướng phát triển bền vững
Sinh viên tốt nghiệp ngành Công nghệ sinh học có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực, từ nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh đến giáo dục và các lĩnh vực ứng dụng khác, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường lao động. (Nguồn: Freepik)
Học ngành Khoa học Tích hợp tại Trường Đại học Fulbright Việt Nam
Bạn quan tâm đến thiên nhiên và cách các lĩnh vực khoa học tự nhiên kết nối với xã hội? Bạn có muốn tham gia vào việc giải quyết biến đổi khí hậu hoặc cải thiện sức khỏe cộng đồng không? Chương trình đào tạo ngành Khoa học Tích hợp tại Trường Đại học Fulbright Việt Nam sẽ là một bước đệm vững chắc cho sự nghiệp nghiên cứu của bạn trong tương lai.
Fulbright là trường đại học chất lượng quốc tế tại Việt Nam, được thành lập theo mô hình giáo dục khai phóng của Hoa Kỳ. Khi gia nhập cộng đồng tri thức tại Fulbright, các bạn sẽ có cơ hội học tập với các giảng viên là tiến sĩ từ các trường đại học hàng đầu thế giới, đồng thời được hỗ trợ bởi mạng lưới lãnh đạo và chuyên gia đầu ngành trong nhiều lĩnh vực.
Tại Fulbright, sinh viên được khuyến khích khám phá bản thân một cách sâu rộng với Chương trình Đào tạo Nền tảng trong hai năm đầu. Đến cuối năm hai, sinh viên có thể lựa chọn trong 11 ngành học tại Fulbright để chinh phục hành trình tri thức của riêng mình và xa hơn nữa là hành trình học tập trọn đời. Để tích luỹ kiến thức liên ngành và mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong tương lai, Fulbright khuyến khích sinh viên học song bằng hoặc ngành chính, ngành phụ. Khi tốt nghiệp, các bạn sẽ nhận hai bằng cử nhân cùng hai phụ lục văn bằng, hoặc bằng cử nhân cho ngành chính và phụ lục văn bằng có đề cập thông tin ngành phụ.
Môi trường học thuật tại Fulbright khuyến khích sinh viên theo đuổi đam mê và phát triển tư duy sáng tạo, đồng thời trang bị các kỹ năng quan trọng như giao tiếp, làm việc nhóm và tư duy phản biện. (Nguồn: Fulbright)
Chương trình đào tạo ngành Khoa học Tích hợp tại Fulbright giúp bạn có góc nhìn toàn diện về thế giới khoa học, bao gồm kiến thức từ nhiều lĩnh vực quan trọng như Sinh học, Hóa học và Khoa học Môi trường. Với cách thức tiếp cận kiến thức liên ngành độc đáo, sinh viên được khuyến khích đặt các câu hỏi liên quan đến lĩnh vực khoa học tự nhiên để nâng cao trải nghiệm thực tiễn và rèn luyện khả năng giải quyết. Ví dụ, nếu bạn cho rằng tái chế nhựa là vấn đề lớn, liệu bạn có thể phát triển các giải pháp thay thế? Nếu tái chế chưa đủ nhanh, chúng ta có thể tăng cường hiệu quả bằng vi sinh vật không? Khi bạn học cách đặt câu hỏi đúng, bạn sẽ khám phá những hiểu biết mới và áp dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề quan trọng cả ở địa phương và toàn cầu.
Sinh viên theo học ngành Khoa học Tích hợp có thể theo đuổi một trong hai lĩnh vực là Khoa học Môi trường và Phát triển Bền vững, hoặc Sinh học và Khoa học Sức khỏe. Ngoài các khóa học tiêu chuẩn như Sinh học tế bào, Miễn dịch học và Sinh lý học con người, ngành Khoa học Tích hợp còn cung cấp những môn học đặc biệt như Tiến hóa và Con người trong Sinh quyển, giúp bạn hiểu rõ mối quan hệ giữa các loài. Những kiến thức trong ngành học này còn giúp bạn đọc hiểu các tin tức về dinh dưỡng, thuốc, thiết bị y tế, các bệnh di truyền và nhiễm trùng.
Trong quá trình giảng dạy, Fulbright khuyến khích sinh viên tham gia ít nhất một khóa hội thảo nâng cao về Khoa học Tích hợp, đồng thời có những phát kiến về khoa học mang lại giá trị cho cộng đồng. Nhiều sinh viên theo đuổi ngành Khoa học Tích hợp tại Fulbright đã và đang thể hiện tinh thần phụng sự cộng đồng qua những lần tỏa sáng ở các cuộc thi học thuật.
Điển hình như Hồ Bảo Trân, sinh viên ngành Khoa học Tích hợp, đã xuất sắc giành giải nhì bảng Dự án sáng tạo tại Cuộc thi “One Health Contest 2023” với chủ đề “Igniting Innovative Ideas for a Radiant Future” (Những ý tưởng đổi mới cho một tương lai rạng rỡ). Bạn phát triển dự án mang tên “D-limonene extracts in Limnophila aromatica, and its effect on relieving kidney stone formation in oriental medicine” (Tạm dịch: Phương pháp phòng ngừa hình thành sỏi thận từ bài thuốc dân gian mang tên “cây ngò om”). Cuộc thi do Trung tâm Nghiên cứu Bệnh truyền nhiễm, Trường Đại học Quốc tế – Đại học Quốc gia TP.HCM (RCID) tổ chức.
Hồ Bảo Trân trình bày về dự án “D-limonene extracts in Limnophila aromatica, and its effect on relieving kidney stone formation in oriental medicine” tại Cuộc thi “One Health Contest 2023”. (Nguồn: Fulbright)
Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên tham gia vào môi trường học tập và nghiên cứu tại Fulbright, hàng năm trường có 2 kỳ tuyển sinh chính là Kỳ Tuyển sinh mùa Thu và Kỳ Tuyển sinh mùa Xuân. Ngoài yêu cầu cơ bản bằng tốt nghiệp trung học phổ thông, trước khi nhập học, ứng viên cần nộp chứng chỉ tiếng Anh với mức điểm tối thiểu là IELTS 6.0 (hoặc TOEFL iBT 75, hoặc Duolingo English Test 95), hoặc tương đương, trừ những trường hợp sau đây:
- Ứng viên là người nói tiếng Anh bản xứ.
- Ứng viên đã theo học chương trình THPT hoàn toàn bằng tiếng Anh liên tục trong hai năm trước thời điểm nhập học tại Fulbright.
- Ứng viên đạt giải Ba (trở lên) môn Tiếng Anh trong Kỳ thi Học sinh giỏi cấp Tỉnh cấp THPT (hoặc cấp Thành phố tại TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ và Hải Phòng) hoặc cấp Vùng ở bậc THPT.
- Ứng viên được chọn vào đội tuyển tham dự Kỳ thi Học sinh giỏi cấp Quốc gia cấp THPT của tỉnh/thành phố môn Tiếng Anh.
Bên cạnh đó, Fulbright luôn tìm kiếm những cá nhân có năng lực học tập và có một trong các phẩm chất dưới đây:
- Ham học hỏi: Khát khao tri thức; sẵn sàng lắng nghe những ý tưởng mới, những góc nhìn đa dạng; biết đón nhận những lập luận chặt chẽ và thuyết phục.
- Thích thử thách và sáng tạo: Hào hứng tìm kiếm những thử thách mới, sáng tạo trong cách đưa ra giải pháp khắc phục vấn đề và không ngần ngại học hỏi từ những sai lầm của mình.
- Biết quan tâm đến người khác: Tôn trọng sự khác biệt của mọi người, sống trung thực và có trách nhiệm, trưởng thành về cảm xúc, mong muốn giúp đỡ gia đình và cộng đồng của mình cùng trở nên tốt đẹp hơn.
Các ứng viên muốn tìm hiểu thêm về ngành Khoa học Tích hợp và các ngành học khác, có thể liên hệ Fulbright qua một số phương thức sau:
- Địa chỉ: 105 Tôn Dật Tiên, Phường Tân Phú, Quận 7, TP. Hồ Chí Minh
- Website: https://fulbright.edu.vn/vi/
- Email: apply@fulbright.edu.vn
- Điện thoại: 028 7303 7788.
Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu công nghệ sinh học là gì và có cái nhìn tổng quan về tiềm năng phát triển của ngành học này. Từ các vị trí nghiên cứu chuyên sâu đến những ứng dụng thực tiễn trong y học, nông nghiệp và môi trường, công nghệ sinh học đang khẳng định vai trò quan trọng trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu. Với sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ, ngành Công nghệ sinh học sẽ tiếp tục mở ra nhiều cánh cửa mới cho những ai đam mê nghiên cứu và sáng tạo.
>>> Xem thêm:
- Ngành Thương mại điện tử là gì? Học Thương mại điện tử ra làm gì?
- Con gái học ngành kinh tế nào? Các ngành kinh tế thú vị cho con gái
- Học Công nghệ thông tin cần giỏi môn gì để giúp bạn bứt phá?
