Modern Vietnamese Culture and Society – MVCS (tạm dịch: Văn hóa và Xã hội Việt Nam Hiện Đại) là một trong 5 môn học Nền tảng tại Fulbright. Lớp học này giúp sinh viên trang bị những hiểu biết về Việt Nam hiện đại, từ các khía cạnh văn hóa xã hội, chính trị đến quan hệ quốc tế trong bối cảnh khu vực và toàn cầu.
“Học MVCS giống như việc liên tục đi tìm câu trả lời “vì sao” của những điều đang diễn ra tại Việt Nam – những điều mình từng cho là hiển nhiên và chưa bao giờ đặt dấu chấm hỏi để hiểu ra tiến trình đạt được và ý nghĩa của những điều đó,” Trúc Anh, sinh viên Khóa 2024 chia sẻ.
Cuối kỳ, các sinh viên sẽ thực hiện những dự án cuối kỳ để nghiên cứu về những chủ đề đa dạng nhưng không kém phần thực tế, ví dụ như: vì sao thời ông bà và ba mẹ nghe bolero; vì sao giới trẻ không còn thích nghe Cải lương như ông bà; vì sao chữ “Hiếu” đứng hàng đầu; vì sao hát Quốc ca vào sáng thứ Hai; vì sao nước ta tên là Việt Nam,…
Hãy cùng tìm hiểu về môn học này thông qua những trải nghiệm và góc nhìn của Trúc Anh nhé!
Ở Fulbright, phương pháp học lịch sử luôn thúc đẩy sự chủ động của sinh viên. Những sự kiện khó nhớ trong sách giáo khoa thời học sinh lại trở nên sinh động và có tính liên kết giữa các giai đoạn khi mình học MVCS. Lịch sử trở nên hay hơn khi mình được “sống” trong câu chuyện một cách đầy đủ chứ không còn là những lát cắt.
Một kĩ năng quý giá mình học được từ lớp MVCS là đánh giá khách quan bằng việc khai mở nhiều góc nhìn và quan điểm từ trong nước đến quốc tế. Thông qua việc đào sâu bối cảnh, lắng nghe đa dạng quan điểm, tiếp xúc với những học giả dành cả sự nghiệp nghiên cứu về một đất nước hình chữ S, mình đã hiểu vì sao cùng một “hiện thực” nhưng lại có nhiều góc nhìn khác biệt.
Học lịch sử một cách khách quan cũng giống việc học cách trở thành một công dân thấu cảm về những trăn trở, khó khăn của cha ông ta khi đưa ra các quyết định quan trọng trong lịch sử, từ xưa và kể cả ngày nay. Vì vậy, khi nhìn những điểm tốt hay điểm hạn chế của đất nước, mình đều thấy tự hào vì đó là nét đẹp của một quốc gia đang đi lên.
Nhờ đó, mình vừa giữ vững lập trường lịch sử của bản thân nhưng cũng có một cái nhìn cảm thông hơn với lịch sử ở nhiều phương diện khác nhau. Từ đó, nếu mình thấy điều gì đó chưa tốt, mình sẽ tìm hiểu tình huống đằng sau sự lựa chọn chưa tốt ấy, để thấu hiểu và có một đánh giá đúng đắn hơn.
Hình ảnh mình nhớ nhất trong lớp MVCS là khi các bạn sinh viên trò chuyện cùng những người lớn tuổi hoặc nhỏ tuổi hơn rất nhiều, hay là điều kiện và hoàn cảnh sống khác nhau. Điểm chung duy nhất để gắn kết là chúng ta đều là người Việt Nam. Những cuộc trò chuyện ấy đưa tụi mình đi qua những trang cuộc đời khác nhau: những người bán hàng rong, những Việt kiều xa quê hương, những nghệ nhân xưa,… Từ đó, chúng mình đã lớn lên với sự thấu cảm ở mảnh đất này nhiều hơn.
Mỗi ngày học là một khoảnh khắc “a-ha” khi được khai phá nhiều góc độ sâu sắc cho những chủ đề mà mình từng nghĩ là vô cùng bình thường. Khi thực sự tìm hiểu, mình mới hiểu để có được một hiện thực “bình thường” như vậy, đã có rất nhiều nỗ lực”‘phi thường” diễn ra.
Đặc biệt hơn nữa là cách mà các bạn truyền tải những cuộc trò chuyện lên thành phim tài liệu báo cáo cuối khóa. Mình rất nể phục cách phim tài liệu của các nhóm thể hiện sự kính trọng với mọi người, mọi đối tượng. Đối với một người bán vé số trên đường chẳng hạn, họ có thể chỉ cảm thấy mình đang “tám chuyện” với một đám trẻ nào đó. Tuy nhiên, những lời nói của họ đã thực sự trở thành nguồn học hỏi, dữ liệu quý báu, và được tái hiện với rất nhiều sự kính trọng trong các dự án cuối kỳ của chúng mình.
MVCS thực chất bao quát rất nhiều khía cạnh của một đất nước, không chỉ riêng lịch sử của những trận chiến vũ trang. Các đề tài cuối khóa MVCS là các nhóm tự do lựa chọn, tùy vào mức độ yêu thích và chuyên môn của các bạn. Vì vậy, kiến thức dùng để phân tích trải dài từ kinh tế, công nghệ, tâm lý học, văn học, nghệ thuật,…
Lên năm Hai, khi học các môn Khám phá thuộc rất nhiều nhóm ngành, mình nhận thấy thầy cô cũng hay ra những câu hỏi ứng dụng với bối cảnh Việt Nam. Điều này đã hình thành nên nếp tư duy trong mình cho đến bây giờ. Nếu môn học nào có dạng bài tập được tự chọn chủ đề, mình sẽ chủ ý đặt câu hỏi về Việt Nam.
Hơn nữa, những vấn đề xã hội ở Việt Nam cũng đang cần nhiều sự chú ý trong khoa học để tìm kiếm những giải pháp phù hợp. Mình tin rằng người sinh ra và lớn lên ở Việt Nam như tụi mình chính là nhóm người tiên phong mạnh dạn làm điều đó.
