Thông thường, khá nhiều cơ hội thực tập chỉ được dành riêng cho sinh viên năm ba trở đi. Tại Đại học Fulbright Việt Nam, chúng tôi tin rằng sinh viên nên có cơ hội đi thực tập ngay từ năm nhất. Qua những trải nghiệm quý giá này, sinh viên có thể bắt đầu xây dựng kỹ năng kinh doanh, tham gia vào những dự án tại các công ty khởi nghiệp thực thụ, sớm tìm thấy hướng đi sự nghiệp của mình, và xây dựng những mối quan hệ quan trọng trong hệ sinh thái kinh doanh và khởi nghiệp.
Vào tháng Tư năm 2020, Trung tâm Khởi nghiệp và Sáng tạo (CEI) thuộc Đại học Fulbright Việt Nam (Fulbright) đã khởi động chương trình Thực tập Khởi nghiệp (Venture Fellows Program – VFP), chương trình chủ lực trong hoạt động của CEI. VFP được xây dựng nhằm chuẩn bị, sắp xếp, và hỗ trợ sinh viên Fulbright đến thực tập tại những công ty công nghệ và khởi nghiệp tại Việt Nam. Trong năm 2020, 17 sinh viên Fulbright sẽ có cơ hội thực tập tại những công ty khởi nghiệp hàng đầu như Aspire, CoderSchool, Holistics, EcoTruck, Eve (a Fram^ venture), Kim An, Lixibox, Manabie, Ru9, UrBox và VNG. Mặc dù nền kinh tế có thể sẽ gặp một số trở ngại do đại dịch COVID-19, Fulbright và các đối tác tin rằng chương trình VFP có nhiều tiềm năng và cần được ưu tiên trong hoạt động của mình.
Chương trình được mô phỏng và truyền cảm hứng từ sự thành công của một số chương trình tương tự đã được thực hiện tại Hoa Kỳ và Singapore, đặc biệt là chương trình Mayfield Fellows tại Đại học Stanford và chương trình NUS Overseas College tại Đại học Quốc gia Singapore. Các chương trình này đã ươm dưỡng những hạt giống khởi nghiệp thành công như Kevin Systrom, người sáng lập ra Instagram, như Quek Siu Rui, Lucas Ngoo, và Marcus Tan, đồng sáng lập nền tảng bán đồ cũ trực tuyến Carousell.
“Việt Nam đang có một đà phát triển cũng như một tinh thần kinh doanh khởi nghiệp đáng kinh ngạc. Chúng tôi tin rằng đây là một cơ hội đặc biệt để thiết kế một chương trình có thể hỗ trợ sinh viên trau dồi kỹ năng và tìm ra hướng đi kinh doanh cho riêng mình, đồng thời kiến tạo những thay đổi tích cực ở Việt Nam,” ông Ken Watari, Giám đốc CEI, nhận định.
Ông Ken Watari, Giám đốc trung tâm CEI
Chương trình Thực tập Khởi nghiệp
Chương trình thực tập khởi nghiệp VFP kéo dài trong 6 tháng, từ tháng Tư đến tháng Chín năm 2020, với quy trình tuyển chọn khắt khe dành riêng cho sinh viên Fulbright. Để được trở thành VFP Fellow – thực tập sinh của chương trình, sinh viên Fulbright đã phải trải qua nhiều vòng phỏng vấn gắt gao với đại diện của CEI cũng như các công ty đối tác. Cách thức phỏng vấn cũng khá đa dạng tùy theo yêu cầu của từng công ty đối tác, bao gồm thiết kế một bài thuyết trình, làm trắc nghiệm kiểm tra năng lực, và phân tích dữ liệu. Trong năm 2020, Fulbright đã tuyển chọn được 17 thực tập sinh VFP.
“Sinh viên Fulbright có nhiều tố chất và phẩm chất nổi bật mà tại Manabie, chúng tôi luôn kiếm tìm. Chúng tôi luôn có những đòi hỏi rất cao đối với từng thành viên gia nhập đội ngũ Manabie. Tất cả đều phải sở hữu khả năng nhận thức cao, kỹ năng giao tiếp rõ ràng và rành mạch, cũng như những kỹ năng làm việc nhóm và khả năng lãnh đạo tốt. Chúng tôi quyết định tham gia chương trình VFP vì biết rằng chúng tôi sẽ gặp rất nhiều sinh viên tiềm năng tại Fulbright. Mặc dù vậy, chúng tôi cũng không khỏi ngạc nhiên khi mỗi ứng viên đều trả lời các câu hỏi phỏng vấn một cách lưu loát và đều sở hữu những tố chất mà Manabie tìm kiếm. Chúng tôi cảm thấy rất may mắn khi tham gia VFP. Hy vọng rằng sẽ có thêm nhiều sinh viên Fulbright tiếp tục sát cánh cùng chúng tôi, góp phần thay đổi nền giáo dục tại Việt Nam và hơn thế nữa,” ông Takuya Homma, Tổng Giám Đốc và người sáng lập nên Manabie, chia sẻ. Manabie vừa kêu gọi được 4,8 triệu Đô la Mỹ tiền đầu tư xây dựng và phát triển hệ thống công nghệ thông tin trong lĩnh vực giáo dục, tích hợp giữa học tại trung tâm và học trực tuyến tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác.
Sau khi các thực tập sinh tìm được một công ty đối tác phù hợp, VFP được chia ra thành 3 giai đoạn: trước khi thực tập, thực tập, và sau khi thực tập. Trong giai đoạn trước khi thực tập, nhóm CEI sẽ làm việc trực tiếp với thực tập sinh nhằm giúp các em phân tích và tìm hiểu các thông tin liên quan đến lĩnh vực kinh doanh của công ty đối tác. Các hoạt động trong giai đoạn này bao gồm phân tích dữ liệu, thực hiện nghiên cứu và phát triển bản tóm tắt vốn đầu tư. Ngoài ra, các thực tập sinh còn có cơ hội trao đổi với những nhân vật nổi tiếng trong cộng đồng kinh doanh và khởi nghiệp như ông Trần Nhật Khanh – nguyên Giám đốc Quỹ VinaCapital Ventures, ông Charles Lee – người sáng lập nên CoderSchool, và ông Sao Lonsdale – người sáng lập nên Lixibox.
Trong mùa hè, thực tập sinh VFP sẽ có trải nghiệm thực tập 9 tuần tại công ty đối tác, làm việc trên nhiều dự án liên quan đến các hoạt động như gia nhập thị trường mới hay tối ưu hóa marketing. Mỗi thực tập sinh sẽ có một người hướng dẫn riêng tại công ty đối tác, cũng như nhận được sự hỗ trợ từ nhóm cố vấn trong cộng đồng kinh doanh và khởi nghiệp tại Việt Nam.
Sau kỳ thực tập, các thực tập sinh, với sự hỗ trợ từ các cố vấn của mình, sẽ phải trình bày lại trải nghiệm thực tập của riêng mình cho cả nhóm. Đây là cách để các em có cơ hội hiểu thêm các lĩnh vực kinh doanh khác nhau một cách có hệ thống và chuyên sâu nhất.
Chien-Teng Chia, Cán bộ CEI, cho biết: “Không phải ai trong số các bạn thực tập sinh đều chọn con đường kinh doanh khởi nghiệp cho mình. Tuy nhiên, mục tiêu dài hạn của chúng tôi vẫn luôn là xây dựng một cộng đồng thế hệ kiến tạo thay đổi, luôn không ngừng hỗ trợ lẫn nhau và cộng tác cùng nhau trong tương lai.”
Gương mặt Thực tập sinh tiêu biểu
Trong khi chờ đợi lắng nghe câu chuyện thực tập đầy thú vị từ các thực tập sinh VFP, hãy cùng trò chuyện với hai gương mặt tiêu biểu – những bạn trẻ sẽ dành cả mùa hè thử nghiệm những kỹ năng học được tại Fulbright lên những dự án thực, ở những công ty khởi nghiệp hàng đầu tại Việt Nam:
Hoàng Mai Linh, sinh viên Đồng Kiến tạo, Khóa 2023 – Thực tập sinh tại Ru9
“Kinh doanh khởi nghiệp hiện đang phát triển rất nhanh tại Việt Nam, đặc biệt trong những năm vừa qua. Tuy nhiên, khoảng 80% trong số này đều gặp thất bại và không thể trụ nổi trên thị trường quá 2 năm. Em luôn mong muốn được thử sức kinh doanh khởi nghiệp. Do đó, em mong sớm có thể được trải nghiệm trong môi trường khởi nghiệp, trau dồi những kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết nhằm giúp em có sự chuẩn bị tốt để gia nhập vào thị trường kinh doanh khởi nghiệp đầy cạnh tranh này.
Để trở thành thực tập sinh VFP, em đã trải qua 3 vòng tuyển chọn: vòng nộp đơn của CEI, phỏng vấn với CEI và cuối cùng là phỏng vấn với công ty đối tác. Trước khi tham gia vào vòng phỏng vấn với phía đối tác, nhóm CEI đã tổ chức những buổi “phỏng vấn thử” kèm theo những lời khuyên bổ ích giúp chúng em có thể thành công trong vòng “phỏng vấn thật”. Em không rõ trải nghiệm của các bạn khác như thế nào, nhưng trải nghiệm phỏng vấn với phía đối tác của em rất “thú vị”. 2 trong số 4 công ty phỏng vấn em mà không hề báo trước. Dù không có thời gian chuẩn bị và khá bất ngờ nhưng em nghĩ em đã thể hiện tốt.
Mặc dù kỳ thực tập của em chưa đến, em nghĩ em đã học được một bài học rất quan trọng. Ta luôn luôn phải sẵn sàng, vì trong thế giới đầy bất định này – cũng như trong một môi trường khởi nghiệp đầy bất định, chẳng ai biết khi nào cơ hội sẽ đến. Ta có thể dễ dàng để vuột mất cơ hội quý báu nếu không luôn trong tư thế sẵn sàng.”
Ninh Quỳnh Anh, sinh viên Đồng Kiến tạo, Khóa 2023 – Thực tập sinh tại Ru9
“Em luôn tò mò và có một sự hứng thú đặc biệt với kinh doanh khởi nghiệp. Do đó, em nghĩ việc trở thành thực tập sinh VFP sẽ đem đến cho em nhiều cơ hội quý báu để học hỏi và trau dồi những kỹ năng, kiến thức khởi nghiệp. Ngoài ra, em nghĩ vì em là một Fulbrighter, em càng nên tham gia vào một cơ hội thú vị như thế này.
Đầu tiên, em phải hoàn tất vòng nộp đơn và cập nhật sơ yếu lý lịch của mình. Công việc điền đơn giúp em nhận ra rõ ràng ưu điểm và yếu điểm của bản thân, cũng như những lĩnh vực nghề nghiệp mà em đặc biệt hứng thú muốn trải nghiệm. Ngay sau đó, em có một buổi phỏng vấn tầm 20 phút với CEI; các anh chị đã giúp em hiểu ra những kỳ vọng cũng như mối quan tâm của mình. Các bạn qua được vòng phỏng vấn này sẽ tiếp tục được các công ty đối tác phỏng vấn.
Em thật sự rất mừng khi em biết em được chọn để thực tập 2 tháng tại Ru9 mùa hè này. Hy vọng rằng sau kỳ thực tập này, em có thể học được nhiều điều về hệ sinh thái khởi nghiệp, cũng như liệu môi trường làm việc thực sự có những thách thức gì. Em chỉ mong được đi thực tập ngay thôi.”
