Vừa qua, doanh nhân tỷ phú người Mỹ David Rubenstein đã có cuộc trò chuyện trực tuyến với sinh viên Đại học Fulbright Việt Nam xoay quanh chủ đề nghệ thuật lãnh đạo nhân dịp ra mắt cuốn sách mới nhất của ông How To Lead: Wisdom from the World’s Greatest CEOs, Founders, and Game Changers (tạm dịch Cách lãnh đạo: Bài học từ những CEO, nhà sáng lập và người thay đổi cuộc chơi vĩ đại nhất thế giới).
David Rubenstein là đồng sáng lập kiêm đồng chủ tịch điều hành quỹ đầu tư tư nhân của Mỹ Carlyle Group – một trong những công ty cổ phần tư nhân lớn nhất thế giới với tài sản 221 tỷ USD. Ông cũng là một nhà hoạt động từ thiện và giáo dục, đồng thời là người dẫn chương trình của show truyền hình The David Rubenstein Show: Peer to Peer Conversations trên kênh Bloomberg. Cuốn sách mới nhất của ông How to Lead: Wisdom from the World’s Greatest CEOs, Founders, and Game Changers tổng hợp những cuộc trò chuyện lấy từ show truyền hình này giữa ông và các nhân vật có tầm ảnh hưởng toàn cầu nhằm đúc kết bí quyết của nghệ thuật lãnh đạo thành công.
Với cuốn sách này, Rubenstein muốn khai thác những trải nghiệm lãnh đạo của các giám đốc điều hành, chủ tịch, người sáng lập và những người đi đầu trong ngành tài chính, công nghệ và giải trí, chính trị gia và các nhà lãnh đạo tư tưởng để hiểu sâu hơn về các nguyên tắc và triết lý lãnh đạo của họ.
Trong cuộc trò chuyện trực tuyến tại Đại học Fulbright dưới sự dẫn dắt của nhà báo Mỹ nổi tiếng Chris Matthews, Rubenstein đã trả lời các câu hỏi của sinh viên và học viên thạc sĩ của Đại học Fulbright về các nhân vật được ông phỏng vấn trong cuốn sách How to Lead, gồm có Bill Gates, Jeff Bezos, Warren Buffett, Bill Clinton, George Bush, và Condoleeza Rice. Ông cũng chia sẻ các trải nghiệm và bài học của cá nhân ông, là một nhà lãnh đạo xuất sắc đồng thời là người muốn truyền cảm hứng lãnh đạo tới các bạn trẻ.
Như ông chia sẻ với các sinh viên và học viên thạc sĩ của Đại học Fulbright, điều quan trọng nhất ông muốn truyền tải qua buổi đối thoại trực tuyến là giúp họ trả lời những câu hỏi: Vì sao bạn muốn trở thành người lãnh đạo? Vì sao bạn nên trở thành người lãnh đạo chứ không phải là người đi theo? Trên thế giới có hơn 7 tỷ người và đa phần trong đó là người đi theo; những người này sẽ có cuộc sống nhẹ nhàng dễ chịu. Vậy tại sao phải “lao tâm khổ tứ” để trở thành người lãnh đạo? Theo Rubenstein, khi bạn là người lãnh đạo thì cuộc sống của bạn sẽ trở nên có ích hơn và tạo ra sự khác biệt bởi vì bạn có thể dẫn dắt người khác làm những điều tốt đẹp hơn cho cuộc sống của họ, và từ đó xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
“Tôi muốn nhắc nhở mọi người rằng chúng ta chỉ có mặt trên Trái đất này trong một quãng thời gian ngắn. Bạn có thể hờ hững bước qua cuộc đời mà không làm gì cả. Nhưng tôi nghĩ rằng cuộc đời bạn sẽ thú vị hơn nếu bạn có thể làm gì đó để giúp đỡ những người khác, và muốn làm được gì đó thì bạn nên trở thành người lãnh đạo chứ không phải là người đi theo,” ông nói.
Tại Đại học Fulbright, tinh thần lãnh đạo, tinh thần tiên phong cũng là một trong những tiêu chí được đánh giá cao để tìm kiếm các sinh viên và học viên của trường. Mới gần đây, Bộ Ngoại giao Mỹ vừa công bố dự định cung cấp 5 triệu USD để thành lập Học viện YSEALI đặt tại Đại học Fulbright, dựa trên Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á (YSEALI) là chương trình nổi bật của chính phủ Hoa Kỳ nhằm phát triển năng lực lãnh đạo cho giới trẻ và tăng cường kết nối trong khu vực Đông Nam Á.
Chủ tịch Đại học Fulbright Đàm Bích Thủy cho rằng cuộc trò chuyện với Rubenstein là cơ hội tuyệt vời cho các bạn trẻ nói chung và sinh viên Fulbright nói riêng để tìm hiểu về nghệ thuật lãnh đạo, “những điều sẽ trở nên cần thiết cho các bạn trẻ trong tương lai để dẫn dắt đất nước Việt Nam và thế giới trở nên tốt đẹp hơn”.
Những phẩm chất lãnh đạo
Từ những bài học thành công của các lãnh đạo tầm cỡ toàn cầu như Bill Gates và chính bản thân Rubenstein, ông cho rằng giáo dục chính là chìa khóa dẫn đến thành công của mỗi người. Không được sinh ra trong một gia đình giàu có nhưng Rubenstein luôn nỗ lực học tập và giành các học bổng để đến với Đại học Duke và Đại học Chicago. Ông đã học tập chăm chỉ để trở thành luật sư, thành chuyên gia tài chính và sau khi thành danh đã quay trở lại đầu tư và đóng góp cho các trường đại học. “Nếu bạn được giáo dục tốt, tôi nghĩ bạn thực sự có thể làm điều có ích trong cuộc sống,” ông chia sẻ tại cuộc trò chuyện trực tuyến.
Tuy nhiên, điều quan trọng làm nên thành công không chỉ là chỉ số IQ cao, mà còn là sự chăm chỉ không ngừng. Theo Rubenstein, nếu bạn chỉ làm việc từ 9h sáng đến 5h chiều, 5 ngày mỗi tuần, có thể bạn sẽ có một cuộc sống thoải mái, nhưng để thành công thì cần nhiều nỗ lực hơn thế.
“Nhìn chung tôi đã học được rằng, nếu bạn muốn thành công trong cuộc sống thì bạn phải sẵn sàng hy sinh, làm việc chăm chỉ… Theo nguyên tắc chung, nếu bạn xuất thân từ một gia đình cực kỳ giàu có, bạn không có khả năng trở thành nhà lãnh đạo nhiều như khi bạn đến từ một gia đình có thu nhập thấp hơn hoặc một gia đình trung lưu. Những cha mẹ cực kỳ giàu có thường không sản sinh ra những đứa con khao khát muốn phấn đấu cho một điều gì đó; nhìn chung, các nhà lãnh đạo vĩ đại của thế giới đều có xuất thân khiêm tốn.”
Rubenstein cũng đề cao tinh thần lãnh đạo có đạo đức, cụ thể là tính chính trực của một nhà lãnh đạo. “Khi tôi bắt đầu hành nghề luật sư, vào ngày làm việc đầu tiên của tôi ở văn phòng luật, người đứng đầu hãng luật đã nói với tôi rằng: Điều quan trọng nhất và là điều duy nhất mà tôi sẽ nói với anh đó là anh sẽ mất cả đời để gây dựng thanh danh nhưng chỉ mất 5 phút để hủy hoại thanh danh đó,” ông kể lại.
Vì vậy, Rubenstein cho rằng người lãnh đạo giỏi cần tập hợp quanh mình những người có lương tâm, có đạo đức, và bản thân họ không bao giờ được chọn “đường tắt” mà bỏ qua vấn đề đạo đức.
Trong cuốn sách How to Lead, ban đầu Rubenstein liệt kê 12 trụ cột để làm nên một nhà lãnh đạo thành công: may mắn, tham vọng thành công, theo đuổi sự riêng biệt, làm việc chăm chỉ, tập trung, bền bỉ, tính thuyết phục, khiêm tốn, biết tuyên dương đóng góp của người khác, khả năng học hỏi liên tục, tính chính trực và sự nếm trải thất bại. Sau đó ông đã thêm vào đặc điểm thứ 13, đó là tỏa sáng trong khó khăn; nghĩa là khả năng bạn vượt lên trong khủng hoảng và thực sự trở thành một nhà lãnh đạo khi bạn ở trong những hoàn cảnh khó khăn như Covid-19.
“Khi bạn gặp tình huống khủng hoảng, đó là lúc bạn phải thực sự thể hiện bản lĩnh và khả năng của mình… Những người như Abraham Lincoln hay Franklin D. Roosevelt đã không được coi là những vị tổng thống vĩ đại nếu như không có Nội chiến hay Chiến tranh thế giới thứ 2. Vì vậy khi bạn ở trong tình huống khủng hoảng, bạn có thể thể hiện khả năng của mình và nếu bạn vượt lên được hoàn cảnh, tôi nghĩ bạn có thể trở thành một nhà lãnh đạo tuyệt vời,” Rubenstein trả lời câu hỏi của học viên thạc sĩ Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright (FSPPM) về khả năng lãnh đạo trong khủng hoảng.
Khi thảo luận về những yếu tố quan trọng cho một nhà lãnh đạo thành công như sự may mắn, trực giác tốt, Rubenstein nhấn mạnh với các bạn sinh viên rằng những điều đó không phải tự nhiên đến với bạn.
“Nếu bạn ngồi trong văn phòng hoặc trong nhà cả ngày, bạn không gặp gỡ ai và không có liên hệ với ai, thì làm sao bạn gặp may mắn. Vận may đến từ những người bạn gặp, những người có thể giới thiệu bạn với những người khác, những người cho bạn ý tưởng, truyền cho bạn cảm hứng… Những nhà lãnh đạo giỏi luôn khiêm tốn vì họ nhận ra là họ rất may mắn, họ không thể tự mình làm nên chuyện nếu không có sự giúp đỡ của những người khác. Đó là cách bạn tự tạo ra vận may cho mình,” ông cho biết.
Theo Rubenstein, những nhà lãnh đạo vĩ đại trên thế giới có một thứ gọi là trực giác, là linh cảm giúp họ đưa ra quyết định; tuy nhiên, trực giác cũng xuất phát từ kinh nghiệm, bởi vì trải nghiệm của họ mang đến cho họ linh cảm rằng một ý tưởng là tốt hay tồi.
Ngoài ra, điều phân biệt một người lãnh đạo và một người đi theo chính là tầm nhìn. “Nếu bạn chỉ nói tôi muốn làm người lãnh đạo mà không vẽ ra bất kỳ viễn cảnh nào về việc bạn sẽ dẫn dắt người khác đi tới đâu, thì bạn khó mà trở thành người lãnh đạo. Bạn cần phải có tầm nhìn và truyền đạt tầm nhìn đó tới người khác, thông qua 3 cách: diễn thuyết, viết, hoặc làm tấm gương cho người khác – là cách truyền đạt hiệu quả nhất,” ông giải thích.
Thúy Hằng
