Tiến sĩ Lê Xuân Khoa hiện là cộng sự nghiên cứu tại Trung tâm Công nghệ bền vững thuộc Đại học Ulster (Anh). Luôn thôi thúc bởi đam mê chinh phục tri thức, cùng với đó là ước vọng kết nối với các chuyên gia hàng đầu nhằm đóng góp cho tương lai trung hòa carbon tại Việt Nam, anh đã tham gia Khóa học Kinh tế và Chính sách năng lượng do Học viện YSEALI tổ chức. Đây được xem là bước đệm giúp anh hiện thực hóa mong ước trở thành một chuyên gia và nhà lãnh đạo tương lai về năng lượng tái tạo, đồng thời gợi mở tiềm năng mới sau những bài học đáng quý về phát triển năng lượng tại Đông Nam Á mà anh thu thập được từ khóa học.
Cơ hội hiếm có
Mở đầu cho những chia sẻ về hành trình và nguồn động lực tiếp sức cho mỗi thành công trong cuộc đời, Tiến sĩ Lê Xuân Khoa nhắc đến mẹ của mình: “Ba mẹ tôi chia tay khi tôi mới một tuổi, mẹ tôi đã phải một mình nuôi nấng tôi thành người. Từ khi còn rất nhỏ, tôi đã ý thức được rằng mình phải luôn phấn đấu học hành và nỗ lực hết mình để có một tương lai tốt đẹp hơn. Đó cũng là món quà mà tôi muốn dành tặng cho mẹ.”
Sinh năm 1987 tại Đà Nẵng, Khoa tốt nghiệp trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng ngành Cơ Điện tử và sau đó làm việc tại Taikisha Vietnam Engineering Inc., một trong những nhà cung cấp lớn nhất về hệ thống công nghệ xanh và dây chuyền sơn tự động đến từ Nhật Bản tại Việt Nam. Thế nhưng, niềm đam mê chinh phục những nấc thang mới trong sự nghiệp học thuật đã khiến anh quyết định trở lại mái trường xưa trong vị trí trợ giảng, từ đó tạo bước đà để Khoa đạt học bổng du học tại trường Đại học Khoa học Ứng dụng Quốc Gia Cao Hùng (Đài Loan), nơi anh tốt nghiệp loại giỏi ngành Thạc sĩ Kỹ thuật và Quản lý sản xuất. Ngày nay, Khoa hiện đang sinh sống tại Anh trong vai trò cộng sự nghiên cứu tại trường Đại học Ulster, sau khi xuất sắc nhận được học bổng Vice Chancellor’s Research Scholarships để hoàn thành tấm bằng Tiến sĩ ngành Năng lượng và Công trình xây dựng.
Lê Xuân Khoa tại Lễ Tốt nghiệp Thạc sĩ của trường Đại học Khoa học Ứng dụng Quốc Gia Cao Hùng (Đài Loan) vào năm 2015.
Dù bản thân là một nhà nghiên cứu giàu kinh nghiệm với các bài viết được xuất bản trên các tạp chí khoa học quốc tế uy tín (Khoa từng đạt giải Luận án Tiến sĩ Xuất sắc nhất Khoa Kiến trúc, Môi trường xây dựng và Quy hoạch của Đại học Ulster vào năm 2020), nhưng anh vẫn luôn muốn tích lũy thêm kiến thức và làm giàu kinh nghiệm chuyên môn. Anh chia sẻ: “Công việc nghiên cứu của tôi thường tập trung vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, cụ thể là hệ thống năng lượng trong các công trình xây dựng. Vì vậy, tôi đã đặt mục tiêu học hỏi thêm về những chủ đề mới, nằm ngoài chuyên môn vốn có của mình, và Khóa học Kinh tế và Chính sách năng lượng của Học viện YSEALI chính là một cơ hội hoàn hảo để làm được điều đó.”
Khơi nguồn ý tưởng
Tại khóa học, Khoa là một trong số 35 học viên ưu tú được tuyển chọn từ 10 nước ASEAN và Timor Leste nhằm học hỏi, trao đổi và thảo luận với các chuyên gia và học giả đầu ngành về các vấn đề nổi cộm trong việc phát triển năng lượng tại Đông Nam Á.
Với anh, những gì thu được từ khóa học thật ấn tượng và tuyệt vời. “Khóa học đã đem đến cho tôi một cái nhìn toàn diện về ngành năng lượng,” anh chia sẻ. “Bởi không chỉ bàn luận sâu về công nghệ, vốn là chuyên môn của tôi, các diễn giả khách mời cũng đã chia sẻ những kiến thức dồi dào về thực trạng môi trường, quản lý, thị trường và chính sách năng lượng ở các nước trong khu vực.”
Lê Xuân Khoa (đứng giữa) tại buổi bảo vệ luận án cùng Tiến sĩ Caterina Brandoni và Tiến sĩ Trevor Hyde ở Trung tâm Công nghệ bền vững thuộc Đại học Ulster (Anh).
Nếu như trước khóa học, Khoa từng muốn tiếp tục phát triển sự nghiệp nghiên cứu tại châu Âu hoặc Mỹ, thì nay, anh mong muốn sẽ có cơ hội trở về Việt Nam để khởi nghiệp với ý tưởng cung cấp giải pháp hiệu quả năng lượng trong công trình xây dựng. “Nhờ những bài học đáng quý trên, tôi đã xác định được những thách thức, nhưng đồng thời là cơ hội để đóng góp cho Việt Nam, và hy vọng sau này là vùng Đông Nam Á nói chung.”
Theo anh, Việt Nam hiện đang đứng đầu khu vực về công suất năng lượng tái tạo với tốc độ phát triển vượt bậc trong vài năm trở lại đây. Nhưng một số vấn đề vẫn cần được các nước đầu tư giải quyết bao gồm nâng cao độ tin cậy của lưới điện và hiệu quả năng lượng. Khoa hy vọng anh có thể áp dụng kinh nghiệm và chuyên môn của mình về hệ thống điều khiển năng lượng tái tạo như tấm pin quang điện/nhiệt năng lượng mặt trời (PV/T) hay máy bơm nhiệt/HVAC (hệ thống sưởi ấm, thông gió và điều hòa không khí) nhằm giải quyết các vấn đề kể trên, đặc biệt là trong các công trình xây dựng.
Lê Xuân Khoa (trái) cùng Tiến sĩ Nguyễn Quang Minh, Chuyên gia kỹ thuật của GE Grid Solutions (Anh) tại chuỗi hội thảo về Kỹ thuật máy nén khí, Điện lạnh và Điều hòa không khí, và Công trình xây dựng hiệu suất cao, được tổ chức tại Đại học Purdue (Mỹ) vào năm 2016.
Mạng lưới sâu rộng
Trên hết, Khóa học Kinh tế và Chính sách năng lượng đã đem lại cho Khoa một trải nghiệm khó quên về kỹ năng lãnh đạo. “Ước mơ của tôi là trở thành một thủ lĩnh có khả năng truyền cảm hứng đến thế hệ trẻ và tạo nên những thay đổi tích cực trong lĩnh vực năng lượng,” anh bảo. “Tôi rất trân trọng việc khóa học đã dành ra một thời lượng không nhỏ để nâng cao những kỹ năng như giao tiếp, quyết định và quản trị nhóm cho các học viên, vốn cực kỳ quan trọng và cần thiết ở một nhà lãnh đạo.”
Khoa cũng không quên những buổi gặp mặt và trò chuyện với các chuyên gia kỳ cựu trong ngành. Xuyên suốt khóa học, những chia sẻ bổ ích và đầy nhiệt huyết của họ đã tiếp lửa đam mê cho anh. Song song đó, Khoa cũng trân trọng cơ hội được kết nối với các học viên cùng tham gia khóa học – cùng nhau, họ đã trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và văn hóa của nhau, giúp củng cố thêm sự kết nối và am hiểu giữa những người bạn Đông Nam Á. “Trước đây, tôi hiếm khi sử dụng mạng xã hội để kết bạn với mọi người. Tôi thường chỉ theo dõi những công trình nghiên cứu và bài viết của đồng nghiệp trên các tạp chí quốc tế chẳng hạn,” anh bộc bạch. “Nhưng nay tôi đã nhận ra, thực tế không có một rào cản nào khi ta cùng lưu tâm đến một vấn đề và muốn chung sức hợp tác. Những cuộc hội hoại cởi mở và giàu thông tin cũng đã giúp ích cho tôi rất nhiều trong công việc hiện nay.”
Lê Xuân Khoa từng là diễn giả tại Hội nghị – Hội thảo chuyên đề quốc tế về Máy tính, Người tiêu dùng và Hệ thống điều khiển, được tổ chức vào năm 2014 tại trường Đại học Công nghệ Quốc gia Cần Ích (Đài Loan).
Khi được hỏi về một lời khuyên mà anh muốn gửi gắm đến những học viên tương lai trong các khóa học sắp tới của Học viện YSEALI, Khoa trích dẫn một câu nói của Albert Einstein mà anh cực kỳ tâm đắc: “Con tàu rất an toàn khi neo đậu ở cảng, nhưng người ta đóng tàu không phải vì mục đích đó.” Theo lời anh, các bạn hãy nên “Chấp nhận thử thách, để rồi thấy ta lớn khôn. Nhưng cũng đừng quên hãy vui vẻ tận hưởng từng phút giây trải nghiệm.” Khoa còn nhớ những nụ cười và niềm vui có được trong các phần nghỉ giải lao của khóa học, khi từng nhóm học viên đại diện cho từng nước đã có những tiết mục trình bày về văn hóa và bản sắc quê hương mình. Với nhóm học viên Việt Nam, anh và các đồng đội đã chọn những cảnh sắc nên thơ, nền ẩm thực tinh túy với hai đại diện tiêu biểu là phở và cà phê để giới thiệu đến mọi người.
“Tôi có một niềm tin vững chắc vào những thay đổi lớn và tích cực mà công nghệ có thể mang lại, cũng như tầm nhìn về một tương lai tốt đẹp hơn nhờ những tiến bộ vượt bậc mà trong đó, tri thức, nghiên cứu và phát minh là chất xúc tác,” anh kết lời. “Học viện YSEALI đóng vai trò là một nền tảng quan trọng giúp tôi kết nối với những người cùng chí hướng, đồng thời gợi mở trong tôi những ý tưởng mới để hiện thực hóa giấc mơ.” Cũng như những người bạn của mình, Khoa sẽ gia nhập mạng lưới các cực học viên YSEALI – những thủ lĩnh trẻ tương lai của khu vực Đông Nam Á. Với anh, đây chính là một bước tiến gần hơn đến những ước vọng mà anh luôn ấp ủ cho cuộc đời.
Tiến sĩ Lê Xuân Khoa (đứng giữa) cùng mẹ và Giáo sư Tony Roskilly, Giám đốc Viện Năng lượng Durham tại Đại học Durham và Phó Giám đốc Trung tâm Tích hợp Hệ thống năng lượng EPSRC (Anh) tại Hội thảo Quốc tế về Quản trị Năng lượng nhiệt bền vững lần thứ 5 (SusTEM2019), được tổ chức tại Hàng Châu (Trung Quốc). Khoa tham gia hội thảo này trong vai trò diễn giả.
Anh Thư – Bảo Quyên
