Xin chào mừng tất cả mọi người đến với Lễ Khai giảng 2022 của Đại học Fulbright Việt Nam!
Kính thưa các vị khách quý, các uỷ viên tín thác, các giảng viên, nhân viên, bạn bè, gia đình và quan trọng nhất, các bạn sinh viên yêu quý của Fulbright. Được nói chuyện với các bạn và khởi đầu cho năm học mới tại Đại học Fulbright luôn là niềm vinh dự và tự hào của tôi.
Tôi đã có vinh dự lớn lao được phát biểu tại Lễ Khai giảng – một truyền thống đầy ý nghĩa mà chúng ta đã xác lập từ năm 2018 khi chào đón những sinh viên đại học đầu tiên của Trường.
Và năm nay đánh dấu một cột mốc đặc biệt nữa trong lịch sử của Fulbright: năm thứ năm chào đón các bạn sinh viên đại học và năm đầu tiên chúng ta sẽ có một khoá cử nhân tốt nghiệp.
Đối với rất nhiều người, đây chính là thời khắc mà tất cả chúng ta đã chờ đợi từ lâu. Sau cùng thì Fulbright sẽ có một khoá tốt nghiệp cử nhân, và Fulbright sẽ không ngừng xây dựng, mở rộng và lan toả giáo dục khai phóng ở Việt Nam.
Lứa sinh viên thứ năm này và lớp tốt nghiệp đầu tiên – và tất cả các niên khoá trước đó cũng như về sau — xuất hiện vào thời điểm mà thế hệ của các bạn – “Thế hệ Z” – bước vào thời đại mà chúng ta gọi là “Thời đại của NGAY BÂY GIỜ.”
Nếu bạn muốn có đồ ăn hay trà sữa ngay bây giờ, bạn mở Baemin, hoặc Grab, hoặc GoJek. Nếu bạn muốn giải trí ngay bây giờ, bạn mở Instagram, hoặc Netflix, hoặc TikTok. Nếu bạn muốn chat với bạn bè và gia đình ngay bây giờ, bạn mở Facebook hoặc FaceTime, hoặc Zalo hoặc Zoom. Và cho một vài người dũng cảm –Microsoft Teams! Về cơ bản, nếu bạn muốn một thứ nào khác ngay bây giờ, bạn mở Lazada hoặc Shopee hoặc Tiki.
Như vậy, rất nhiều thứ trong cuộc sống bạn muốn có thể có ngay bây giờ.
Nhưng những gì chúng ta muốn trong đời không phải lúc nào cũng là thứ mà chúng ta cần.
Thế giới đang thay đổi chóng mặt. Có một từ viết tắt để mô tả hiện tượng này: VUCA. Thế giới của chúng ta đang ngày càng biến động, bấp bênh, phức tạp và mơ hồ. Đồng thời, thế giới đang phải đối mặt với hàng loạt mối đe doạ hiện hữu và tiềm ẩn: biến đổi khí hậu, tự động hoá thị trường lao động từ Cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư.
Tất cả chúng ta đều đang trải qua sự thay đổi nhanh chóng này và những nguy cơ tiềm ẩn này đang đe doạ chính chúng ta: Một đại dịch toàn cầu cướp đi sinh mạng của hàng triệu người. Một cuộc xung đột quân sự ở Châu Âu. Lũ lụt thảm khốc ở Hàn Quốc và Pakistan. Cháy rừng hoành hành ở California. Rồi còn điều gì đang chờ đợi tiếp theo đây?
Trong một thế giới mà mọi thứ dường như đang đi ngang, làm thế nào chúng ta có thể duy trì nguồn năng lượng và tinh thần lạc quan để làm điều gì đó cải thiện tình hình? Làm thế nào chúng ta có thể ngăn chặn viễn cảnh diệt vong đang lơ lửng trên đầu và sự u ám mà chúng ta thấy qua các bản tin. Làm thế nào chúng ta có thể giải quyết những vấn đề to lớn, đang thay đổi cả thế giới mà giờ chúng ta còn đang cảm thấy rất xa vời?
Những gì chúng ta cần trong “thế giới VUCA” này không phải là “cuộc sống-theo-yêu cầu”. Không phải là mọi thứ trong tầm tay ta ngay bây giờ.
Những gì chúng ta cần là những người biết tư duy phản biện và sáng tạo, sẵn sàng đón nhận những “Thách thức Lớn” của Việt Nam, khu vực và thế giới.
Những gì chúng ta cần là những tinh thần tiên phong, sẵn sàng đón nhận sự không chắc chắn và định hình nó cho những người khác.
Những gì chúng ta cần là những nhà lãnh đạo hướng tới cộng đồng, sẵn sàng kiến tạo ảnh hưởng xã hội rộng lớn tới nhiều người nhất có thể.
Tất cả những gì chúng tôi cần là các bạn.
Nếu bạn chăm chú lắng nghe tôi trong 10 phút nữa, tôi muốn chúng ta khám phá câu hỏi mà thế giới này đang rất mâu thuẫn với nó: Làm thế nào chúng ta có thể tạo ra tác động xã hội lâu dài trong “Thời đại của Ngay Bây Giờ”?
Trong mười phút tiếp theo, tôi muốn chia sẻ với các bạn góc nhìn của tôi về việc trả lời câu hỏi này, một nghiên cứu tình huống điển hình chứng minh cho quan điểm đã được đề cập –và như mọi khi – một sự chắt lọc những gì tôi đã chia sẻ thành lời khuyên hữu ích.
Tôi xin bắt đầu phần chia sẻ của mình về tầm quan trọng của lễ khai giảng năm nay – lễ khai giảng chào đón lứa sinh viên thứ năm.
Niên khoá 2026 — niên khoá của các bạn – khoá sinh viên thứ năm – là câu trả lời cho việc làm thế nào chúng ta có thể tạo ra tác động xã hội lâu dài trong “Thời đại của Ngay Bây Giờ”?
Khoá sinh viên thứ năm này đại diện cho một cam kết kiên định đối với tương lai – đối với tư duy dài hạn. Cam kết này đến bất chấp tất cả những thay đổi không lường trước. Bất chấp tất cả những sự không chắc chắn. Bất chấp những người chỉ trích.
Tư duy dài hạn là niềm tin chân thành rằng những con người của tương lai cần được tính đến. Tư duy dài hạn là sự hiểu biết rằng chúng ta ở đây hôm nay cần phải nghiêm túc nhận lãnh vai trò của mình trong việc định hình tương lai và cuộc sống của những người sẽ sống trong tương lai đó.
Tư duy dài hạn – đặc biệt trong thế giới VUCA của chúng ta với những mối đe doạ hiện hữu cộng hưởng cùng “Thời đại của Ngay Bây giờ” – là để chấp nhận rằng chúng ta đang sống trong một thời đại của những cơ hội phi thường đi cùng với những trách nhiệm lớn lao.
Tại Fulbright, chúng tôi hoàn toàn hiểu rằng mọi tiến bộ đều cần có thời gian. Nó diễn ra từ từ. Và, nó hiếm khi – nếu có – đi trên một đường thẳng. Do đó, để thúc đẩy xã hội của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn, không chỉ đòi hỏi sự kiên nhẫn và tính linh hoạt ở mức độ cao mà còn cần sự khoan dung đối với những mâu thuẫn, sự gián đoạn và bước lùi dọc đường đi.
Tại Fulbright, chúng tôi đã trở nên thoải mái với thực tế này. Chúng ta cần thoải mái với thực tế này. Và điều quan trọng nhất là – chúng ta phải đảm bảo những ai bước qua cánh cửa của chúng ta sẽ được chuẩn bị sẵn sàng đón nhận thực tế này.
Giờ thì hãy quay lại tình huống nghiên cứu của chúng ta. Đại học Fulbright Việt Nam là đại diện điển hình nhất của tư duy dài hạn.
Khi Việt Nam nổi lên sau nhiều thế kỉ thuộc địa và hàng thập kỉ chiến tranh, đất nước non trẻ này bắt đầu lại từ đầu và có cơ hội để định hình tương lai của riêng mình – lần này, theo những điều kiện của riêng mình.
Gần ba mươi năm trước – ít nhất một thập kỉ trước khi hầu hết các bạn ở đây chào đời – một ý tưởng đã nảy ra từ một cặp đôi không tưởng: những kẻ thù cũ.
Mối quan hệ kỳ lạ này giữa Việt Nam và Hoa Kỳ chính là hiện thân của tư duy dài hạn. Theo nghĩa đen, đó chính là niềm tin rằng những con người của tương lai cần được tính đến – rằng các bạn ở đây hôm nay thực sự có ý nghĩa quan trọng, ngay cả trước khi các bạn sinh ra đời.
Con đường phía trước của ba mươi năm trước không phải lúc nào cũng dễ dàng, sáng sủa hay thẳng tắp. Fulbright khởi đầu với quy mô nhỏ, trong tư cách Chương trình Giảng dạy Kinh tế đầy tham vọng nhằm trang bị cho các nhà lãnh đạo hiện tại và tương lai các nguyên lý kinh tế và thực tiễn chính sách công tiên tiến nhất trên thế giới.
Khi những nhà lãnh đạo này trưởng thành cùng đất nước non trẻ của chúng ta, năm này qua năm khác, thập kỉ này qua thập kỉ khác, chúng ta càng thấy rõ rằng chúng ta – Việt Nam và Hoa Kỳ — phải kiến tạo một nền tảng vững chắc hơn nữa. Để thực sự củng cố tác động này bằng cách mở rộng phạm vi tiếp cận đến nhiều người hơn nữa trong tương lai.
Và Đại học Fulbright Việt Nam đã ra đời như thế.
Chính là với niềm tin đầy can đảm của họ — giờ đây là niềm tin của chúng ta – rằng nếu chúng ta có thể xây dựng một nền tảng đủ mạnh, chúng ta có thể tiếp tục quyết định tương lai của chính mình. Và để làm được điều đó cần phải chấp nhận, công nhận và đầu tư vào những con người của tương lai. Bởi vì họ quan trọng. Bởi vì tương lai của Việt Nam – tương lai của chúng ta – chính là các bạn.
Điều này có lẽ sẽ gây choáng ngợp cho các bạn.
Rất nhiều bạn ở đây, vừa mới bước chân ra khỏi cánh cổng trường cấp ba, hẳn không muốn đăng ký tham dự một bài giảng nơi bạn được bảo rằng tương lai của chúng ta nằm trong tay bạn!
Tôi có thể đi trước tất cả các bạn ngồi đây hôm nay hàng thập kỉ, nhưng tôi vẫn đang nỗ lực đảm đương phần việc của mình trong nỗ lực định hình tương lai của chúng ta – vì bạn quan trọng.
Vì vậy, có lẽ cách tốt nhất để tiếp cận những khái niệm và vấn đề rộng lớn, phức tạp dường này là hãy để tôi phân tích tư duy dài hạn cho tất cả các bạn ngày hôm nay qua phiên bản sinh viên đại học.
Đầu tiên, trước khi các bạn tập trung vào những con người của tương lai, hãy tập trung vào phiên bản tương lai của chính bạn. Tận dụng tối đa Fulbright có nghĩa rằng bạn hoàn toàn đắm chìm trong những trải nghiệm và nguồn lực mà chúng tôi cung cấp cho bạn.
Điều đó có nghĩa rằng hãy tiếp cận mọi hoạt động của chúng ta, các khoá học, các sự kiện, các cơ hội, và những con người với cái đầu rộng mở. Một số người sẽ lập luận rằng mục đích của việc học đại học là tìm ra điều bạn thích, nhưng tôi sẽ tranh luận ngược lại rằng mục đích của đại học là tìm ra điều bạn không thích. Bằng cách có mặt ở đây hôm nay, tôi hi vọng rằng bạn đã chuẩn bị tinh thần để thách thức những giả định của chính mình và, thậm chí có thể thay đổi suy nghĩ của mình về một hoặc hai điều.
Thứ hai, bạn không cần phải giỏi trong mọi việc bạn làm, nhưng ít nhất bạn nên hứng thú với nó.
Chúng tôi đã làm việc hết sức mình để xây dựng một đội ngũ sinh viên đa dạng theo nghĩa rộng nhất của từ này: về mặt học thuật, vùng miền, và hoàn cảnh kinh tế. Bạn sẽ gặp những người xuất thân từ những hoàn cảnh bạn chưa từng gặp trước đây, từ những nơi bạn chưa từng đến. Bạn sẽ gặp những người rồi sẽ trở nên giỏi hơn bạn.
Nhưng điều này không phải để gây nên sự cạnh tranh. Mà để nhắc nhở chúng ta rằng thế giới rộng lớn hơn nhiều so với chúng ta, và rằng chúng ta nên không ngừng ngạc nhiên và tự hỏi về những điều – và những ai – đang ở ngoài kia. Nếu tất cả các bạn ở đây hôm nay có thể điều chỉnh kỳ vọng của bản thân, thay vì phấn đấu trở thành những người giỏi nhất trong việc mình làm thì cố gắng trở thành người hứng thú nhất với việc mình làm – bạn sẽ mang tới cho thế giới này điều kì diệu của riêng mình. Và đó là những gì chúng ta cần. Một chút ma thuật của tất cả mọi người.
Thứ ba, hưởng thụ thời gian của bạn ở Fulbright trong một cộng đồng tốt. Bao quanh bạn với bạn bè, thầy cô hướng dẫn, giảng viên và nhân viên, những người quan tâm đến bạn.
Sẽ chính là những người này – những kết nối mang tính biến đổi này – có thể tạo nên hoặc phá vỡ trải nghiệm của bạn tại Fulbright.
Trong 5, 10, 15 năm tới kể từ bây giờ, cộng đồng Fulbright của bạn sẽ tràn ngập những con người thú vị nhất trong cuộc đời bạn. Đừng bỏ lỡ cơ hội khi bạn gặp họ trong tương lai nơi bạn có thể nói “Có còn nhớ thời điểm đó khi…?”
Một điều mà bạn có thể — và nên làm – ngay bây giờ là Đầu tư xây dựng những mối quan hệ ý nghĩa. Bởi họ cũng là những con người tương lai của chúng ta.
Và, thứ tư – một mẹo bổ sung: Hãy nhớ gọi về nhà. Gia đình bạn nhớ bạn. Hơn là bạn nghĩ. Bạn sẽ đem đến cho họ một ngày ý nghĩa – tin tôi đi.
Như vậy là 10 phút đã trôi qua – tôi hi vọng chưa có ai ngủ gật.
Làm thế nào mà tất cả các bạn có thể nắm bắt tinh thần của tư duy dài hạn bằng cách tận dụng tối đa thời gian ở Fulbright? Sau đây là tóm tắt:
Hãy khám phá điều gì đang chờ đợi ngoài kia, và sẵn sàng để thay đổi suy nghĩ của bạn – hi vọng là không chỉ một lần.
Cực kỳ hứng thú với những gì bạn làm. Việc trở thành người giỏi nhất đã bị tán dương quá mức.
Hãy bao quanh bạn bởi những người bạn tốt. Không gì có thể so sánh với một cuộc phiêu lưu tốt cùng những người bạn hơn mình.
Cuối cùng – hãy nhớ goi về nhà. Có thể sau khi Lễ Khai giảng kết thúc.
Khi bạn làm tất cả những điều kể trên. Khi tất cả đã được nói và làm, có lẽ là vào thời điểm bốn năm kể từ bây giờ, bạn sẽ nhìn vào bạn bè mình và nhớ lại: “Hãy nhớ lần đó khi bà ấy bảo chúng ta làm thế nào để tận dụng nhiều nhất từ Fulbright?”.
Niên khoá 2026, xin gửi tới những nghệ sĩ, những người sáng tạo, những nhà lãnh đạo, những người kiến tạo và đầy mơ mộng.
Tới những chiến binh của tư duy dài hạn.
Tới tương lai của chúng ta.
Chào mừng gia nhập Đại học Fulbright Việt Nam, và xin chào đón các bạn bước vào bốn năm đẹp nhất trong cuộc đời các bạn!
Đàm Bích Thủy,
Chủ tịch Đại học Fulbright Việt Nam
