Ngày 5/1, Đại học Fulbright Việt Nam phối hợp với Climateworks Centre – tổ chức phi chính phủ do Đại học Monash và Myer Foundation thành lập nhằm thu hẹp khoảng cách giữa nghiên cứu và hành động chống biến đổi khí hậu – tổ chức hội thảo “COP27 – Cơ hội và Thách thức.” Sự kiện quy tụ các chuyên gia từ các tổ chức công, tổ chức phi chính phủ, lĩnh vực tài chính và tư nhân và giới học thuật để thảo luận về ý nghĩa của các cam kết quốc tế về giảm thiểu biến đổi khí hậu ở Việt Nam và cơ hội cho các doanh nghiệp hoạt động trong nước với những kết quả mới đạt được tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2022 (COP27).
Được tổ chức tại Sharm El-Sheikh, Ai Cập, vào tháng 11/2022, COP27 diễn ra trong bối cảnh một năm thế giới chứng kiến nhiều cú sốc về giá năng lượng và lương thực, suy thoái kinh tế vĩ mô và các hiện tượng thời tiết cực đoan. Các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam, bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ những thách thức này. Tuy nhiên, COP27 đã đạt được các kết quả quan trọng có thể dẫn dắt và thúc đẩy những nỗ lực chống biến đổi khí hậu trên toàn cầu – chẳng hạn như Quỹ Tổn thất và Thiệt hại, Sáng kiến Chuyển đổi bền vững các hệ thống nông nghiệp và lương thực, và một số cam kết đóng góp mới cho Quỹ Thích ứng.
Các kết quả chính từ COP27 không chỉ thể hiện bước tiến mới của phong trào chống biến đổi khí hậu toàn cầu, mà còn mang đến những cơ hội mới mà Việt Nam, một quốc gia mới nổi với thành tích tăng trưởng kinh tế đã được chứng minh trong những thập kỷ gần đây, có thể nắm bắt và tận dụng trong nền kinh tế xanh trong tương lai.
Việt Nam và biến đổi khí hậu từ góc nhìn lĩnh vực công
Hội thảo “COP27: Cơ hội và Thách thức” tại Fulbright được chia thành ba phiên. Phiên thứ nhất do ông Nguyễn Thành Công, đại diện Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, tập trung vào chủ đề hoạch định và thực thi chính sách của Việt Nam trong năm qua để đạt được các cam kết chính về mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 như Thủ tướng Phạm Minh Chính đã công bố tại COP26 ở Glasgow.
Ông Nguyễn Thành Công, đại diện Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường
Trong phiên thảo luận thứ hai, bà Sarah Hooper, Tổng Lãnh sự Úc tại TP. HCM và bà Emily Hamblin, Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. HCM chia sẻ với khán giả về kinh nghiệm quản lý chống biến đổi khí hậu của các quốc gia này.
“Úc đã chuyển đổi từ thực tiễn chống biến đổi khí hậu trước đây sang một kế hoạch tham vọng hơn, chú trọng hơn vào năng lượng tái tạo,” bà Hooper cho biết. “Điều này đòi hỏi sự quyết tâm và hợp tác cao hơn giữa các quốc gia và các ngành, đồng nghĩa với việc tăng cường các cơ hội kinh tế và quan hệ đối tác giữa Úc và Việt Nam, mà sự kiện ngày hôm nay giữa Đại học Fulbright Việt Nam và Climateworks Centre của Đại học Monash là một ví dụ điển hình.”
Bà Sarah Hooper, Tổng Lãnh sự Úc tại TP. HCM
“Những thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra chỉ có thể được hạn chế một khi chúng ta có thể thực hiện được những các cam kết đưa ra tại COP26 và COP27,” bà Hamblin cho biết. “Khuyến khích các cam kết đầy tham vọng và đáng tin cậy từ chính phủ, thúc đẩy cách tiếp cận toàn xã hội và thúc đẩy quan hệ đối tác từ khu vực tư nhân và các kênh để có được các khoản đầu tư cần thiết là những gì mà Vương quốc Anh đã làm được và Việt Nam có thể áp dụng.”
Bà Emily Hamblin, Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. HCM
Những đánh giá từ phía Việt Nam
Phiên thảo luận cuối cùng của hội thảo “COP27: Cơ hội và Thách thức” tại Fulbright đã cung cấp những góc nhìn sâu sắc về cách các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam có thể áp dụng và thích nghi với các chính sách mới và các công nghệ xanh tiên tiến, từ đó điều chỉnh để phù hợp với các cam kết về biến đổi khí hậu của Việt Nam trên trường quốc tế.
Tiến sĩ Lê Việt Phú, Giảng viên Chính sách Môi trường tại Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, Đại học Fulbright Việt Nam, cho biết: “Các doanh nghiệp trong nước và ngành năng lượng ở Việt Nam phụ thuộc vào nhiệt điện chạy bằng than và khí tự nhiên hóa lỏng. Trong khi năng lượng tái tạo như điện mặt trời vẫn có chi phí sản xuất cao hơn nhiều, sẽ cần có sự hỗ trợ từ tất cả các cấp chính phủ để cải cách giá điện và thị trường năng lượng. Một ví dụ là thuế carbon mà các quốc gia như Singapore, Đan Mạch, Phần Lan, Đức và Na Uy đã thực hiện.”
Tiến sĩ John Vong, Trưởng bộ phận Tài chính Bền vững của Climateworks Centre
Hội thảo “COP27: Cơ hội và Thách thức” kết thúc sau phần thảo luận nhóm kéo dài 30 phút và phần hỏi đáp giữa khán giả và các diễn giả khách mời. Cuộc thảo luận sôi nổi giữa các diễn giả hội thảo được điều phối bởi Tiến sĩ John Vong, Trưởng bộ phận Tài chính Bền vững của Climateworks Centre, với những góc nhìn sâu sắc từ các lãnh đạo cấp cao của Vinamilk, công ty sữa lớn nhất Việt Nam và Copper Mountain Energy, một công ty chuyên về đầu tư và phát triển các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Ông Nguyễn Quốc Khánh, Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển của Vinamilk
“Ngành tài chính, năng lượng và doanh nghiệp đang hợp tác trong hành động chống biến đổi khí hậu nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5°C. Báo cáo về phát triển bền vững đang theo kịp các cam kết phát thải ròng bằng 0,” TS. John Vong cho biết. “Tại Úc, các mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đang được áp dụng với các tập đoàn và đã tăng gần gấp đôi từ năm 2021 đến năm 2022. Đã có báo cáo về lượng khí thải dọc theo chuỗi cung ứng và điều đó có nghĩa là các quốc gia tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu như Việt Nam có thể đẩy mạnh nỗ lực giảm phát thải để tăng năng lực cạnh tranh của họ.”
Ông Nguyễn Quốc Khánh, Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển của Vinamilk, nhìn nhận COP27 vừa là thách thức vừa là cơ hội cho doanh nghiệp. Một mặt, nó sẽ đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư nhiều tiền hơn vào chuỗi sản xuất của họ, nhưng mặt khác, nó sẽ mang lại cho doanh nghiệp nhiều lợi nhuận hơn trong dài hạn. “Mặc dù Vinamilk đã tuân thủ các tiêu chuẩn về sản xuất có phát thải ròng bằng 0 và giảm phát thải khí nhà kính do Liên đoàn Sữa Quốc tế (IDF) và Khung phát triển sữa bền vững (DSF) đặt ra, ở góc độ doanh nghiệp, chúng tôi sẽ cần những hướng dẫn cụ thể hơn từ chính phủ để thực hiện sản xuất có phát thải ròng bằng 0 và các vấn đề liên quan khác,” ông cho biết.
Ông Chung Diệu Tuấn đến từ Hội đồng quản trị của Copper Mountain Energy cho biết: “Trong ngắn hạn, có vẻ như việc đầu tư vào năng lượng tái tạo có thể khiến chúng tôi tốn kém hơn do các cam kết và tiêu chuẩn hình thành từ COP26 và COP27. Vì chúng tôi là một công ty năng lượng tái tạo, việc làm rõ và thông tin cho các nhà đầu tư, khách hàng và đối tác của chúng tôi về các tiêu chuẩn và ý nghĩa của hoạt động của chúng tôi là vô cùng quan trọng. Các giải pháp của chúng tôi không chỉ giúp giảm chi phí năng lượng, mà các lợi ích lâu dài của việc tạo ra các giải pháp năng lượng bền vững hướng tới nền kinh tế carbon thấp là nhiều hơn gấp bội, tất nhiên, cũng cần có sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các bên liên quan.”
Dr. Hạ Quang Hưng, Fulbright School of Public Policy and Management
Bà Trang Nguyễn, Trưởng bộ phân Đông Nam Á của Climateworks Centre
Ông Dominic Scriven, Nhà sáng lập và Chủ tịch Dragon Capital
