Rập khuôn hay sáng tạo?

image

Chủ tịch Đại học Fulbright Việt Nam có bài nói chuyện tại TEDxHanoi về câu chuyện xây dựng đại học Fulbright trên tinh thần sáng tạo giáo dục đại học, định nghĩa lại đại học. Trân trọng giới thiệu bạn đọc. Nguồn video: TEDxHanoi

Hãy tưởng tượng nếu bạn được trao một cơ hội tuyệt vời để xây dựng một trường đại học từ đầu ở Việt Nam, lựa chọn nào là tối ưu?

Đó là câu chuyện của Đại học Fulbright Việt Nam, một dự án mất hơn 10 năm để thực hiện. Ý tưởng ban đầu được định hình đó là Đại học Fulbright, với sự hỗ trợ tài chính của Mỹ, sẽ là một trường đại học tư thục độc lập, hoạt động không vì lợi nhuận, lấy cảm hứng từ nền giáo dục khai phóng kiểu Mỹ, nhưng đặt ở Việt Nam và dành cho người Việt Nam.

Tiếp cận khác biệt

Chúng tôi có hai lựa chọn. Lựa chọn đầu tiên là xem xét tất cả các mô hình giáo dục trên thế giới đã thành công trong 100 hay 200 năm qua. Thậm chí ở một số nước, có những mô hình đại học đã tồn tại hơn 400 năm. Chúng tôi có thể triển khai một mô hình tương tự như thế ở Việt Nam bằng cách nhập khẩu sử dụng.

Nhưng, sẽ nhiều thứ thay đổi xảy ra trong vòng 10 năm tới, thậm chí còn thay đổi nhanh hơn những gì chúng ta đã chứng kiến trong suốt 200 năm qua. Vậy, chúng tôi có nên lãng phí một cơ hội quý báu xây dựng một trường đại học mới bằng cách rập khuôn một mô hình cũ?

Chúng tôi không nghĩ như vậy và quyết định dấn thân vào một con đường không ai đi trước. Fulbright tham vọng đổi mới cách tiếp cận với giáo dục đại học và định nghĩa lại đại học để trường đại học có thể thích ứng với những biến động, thay đổi đang diễn ra hiện nay.

Nhưng, để định nghĩa lại trường đại học, Fulbright đứng trước một loạt những hướng đi và lựa chọn khác nhau.

Hướng đi đầu tiên dễ được nhiều người đặt ra: Mời đến Việt Nam một loạt các chuyên gia về giáo dục, những người đã chiêm nghiệm và trải nghiệm nhiều mô hình giáo dục. Họ sẽ ngồi trong một căn phòng và sau khoảng hai, bốn tháng hay sáu tháng hoặc thậm chí một năm làm việc, họ sẽ đề ra một hành trình giáo dục hoàn hảo cho sinh viên Việt Nam.

Một lần nữa, chúng tôi lùi lại và tự hỏi: Đây có phải con đường đúng đắn để đi? Ngày nay, tri ​​thức sẵn có, mênh mông còn cách sinh viên học tập cũng không còn giống cách mà những chuyên gia đã trải qua, thậm chí cả 10 năm trước cũng không còn giống.

Do đó, chúng tôi quyết định tiếp cận theo một hướng khác biệt.

Chúng tôi quyết định tụ họp các giáo sư và sinh viên lại với nhau để cùng tạo ra một năm học gọi là Năm Đồng Kiến tạo. Trong năm học này, các giáo sư và sinh viên cùng làm việc để hoàn thiện hành trình trải nghiệm bốn năm tại trường đại học, bao gồm việc học tập trên giảng đường, học tập qua trải nghiệm thực tế, cuộc sống nội trú, quản lý sinh viên….

Chúng tôi hy vọng rằng bằng cách đồng kiến tạo những trải nghiệm này, các sinh viên sẽ thật sự trở thành người nắm giữ vận mệnh hành trình giáo dục của họ và điều đó cũng sẽ giúp họ chuyển từ lối học truyền thống sang cách học chủ động, thiên về phân tích và giải quyết vấn đề nhiều hơn.  

Chủ tịch Đại học Fulbright Việt Nam Đàm Bích Thuỷ

Hiện tại, lý thuyết thiết kế không hề mới mẻ trong kinh tế. Lý thuyết thiết kế đang được áp dụng tại rất nhiều công ty công nghệ và có lẽ không ai ứng dụng lý thuyết này tốt hơn Apple với sản phẩm là chiếc iPhone. Tôi không phải là người thích chạy theo những mẫu Iphone mới nhất nên tôi không biết đến giờ họ đã có bao nhiêu phiên bản.

Nhưng tôi biết đích xác thời điểm họ ra mắt một phiên bản, họ đưa nó ra thị trường, họ trò chuyện với người dùng và sau đó cải thiện nó. Tại sao chúng ta không thể thực hiện điều tương tự với giáo dục? Tại sao giáo dục cứ phải giậm chân một chỗ, không có gì đổi khác từ năm này qua năm khác cho đến tận bây giờ?

Những giả định

Tôi muốn chia sẻ với các bạn một số câu chuyện đã diễn ra trong năm học đồng kiến tạo và lý do vì sao Fulbright tin rằng đây là cách tốt nhất để xây dựng một nền giáo dục phù hợp với những gì đang xảy ra và có thể xảy đến trong tương lai rất gần.

54 sinh viên và khoảng 16 giảng viên cùng nhau làm việc, kiểm nghiệm rất nhiều giả định đã được chấp nhận như những mặc định về giáo dục trên thế giới cũng như kiểm nghiệm các giả định về giáo dục Việt Nam, về sinh viên Việt Nam.

Giả định đầu tiên mà nhiều người hay tin tưởng đó là: cách để sinh viên học tốt nhất là đặt họ vào một môi trường vô cùng quy củ. Họ đọc sách, họ đến lớp, các giáo sư giảng bài và sau đó về nhà, làm bài tập và sẽ tìm thấy câu trả lời cho các giải pháp đã được lên khuôn từ trước.

Bạn đoán xem điều gì xảy ra khi vào một buổi học lúc 4 giờ chiều, chúng tôi quyết định giao vấn đề cho một nhóm sinh viên liên quan đến lập trình máy tính. Phần lớn 54 sinh viên chưa bao giờ tham dự một lớp khoa học máy tính nào. Giảng viên giới thiệu các đường link mà các em có thể lên mạng xem và đề bài đặt ra là ngày hôm sau, khi đến lớp, chúng tôi sẽ đưa cho các em một số vấn đề mà các em cần phải sử dụng Python (một ngôn ngữ lập trình máy tính bậc cao) để giải quyết.

Bạn có thể tưởng tượng ra phản ứng của các sinh viên: “Thầy cô có bị mất trí không? Thầy cô quá sức vô lý. Tại sao có thể yêu cầu tụi em làm một thứ mà tụi em chưa từng được dạy trong đời?” Nhưng đoán xem, ngày hôm sau, cả 5 nhóm đều tìm ra giải pháp với ngôn ngữ lập trình Python – chương trình để giải quyết câu hỏi về số nguyên tố. Họ tìm ra giải pháp và đi đến câu trả lời theo những cách khác nhau nhưng tất cả đều có câu trả lời chính xác.

Đây là một giả định mà chúng tôi muốn thách thức. Liệu sinh viên sẽ học tốt hơn trong một môi trường có vẻ lộn xộn? Có lẽ họ làm tốt trong một căn phòng lộn xộn hơn là một căn phòng ngăn nắp. Hãy suy ngẫm về chính bản thân mình.

Bài nói chuyện tại TEDxHanoi của Chủ tịch Đại học Fulbright Việt Nam Đàm Bích Thuỷ

Nếu bạn là một đầu bếp giỏi, có lẽ bạn dành rất nhiều thời gian trong bếp. Đôi khi bạn làm thức ăn bị khét, đôi khi thức ăn quá mặn. Nhưng bạn vật lộn với những điều đó và rồi một ngày bạn trở thành đầu bếp bậc thầy. Không có đầu bếp bậc thầy thực sự nào răm rắp nấu theo một cuốn sách nấu ăn. Đây là một ví dụ.

Ví dụ thứ hai mà tôi muốn chia sẻ đó là giả định: kỹ thuật thì khô khan, kỹ thuật thì khó nhằn, học về kỹ thuật phải nằm trong khuôn mẫu. Khi bạn xây một cây cầu, bạn không muốn nó đổ sụp và gần như không thể kết hợp kỹ thuật với bất kỳ ngành học nào khác. Đừng nói với tôi rằng chúng tôi nên dạy kỹ thuật với nhân văn hay với nghệ thuật. Giờ là một nhiệm vụ khác.

Chúng tôi cho hai nhóm sinh viên đến tiếp xúc với những người cao tuổi ở Sài Gòn. Định nghĩa về người cao tuổi của chúng tôi là những người trên 80 tuổi. Chúng tôi muốn các sinh viên nói chuyện với họ, tìm cách để chia sẻ cuộc sống, câu chuyện cá nhân của họ và hiểu tất cả những khó khăn họ đang gặp phải trong thường nhật, từ đó đưa ra ý tưởng về một sản phẩm có thể giúp họ cải thiện cuộc sống hàng ngày.

Khi nói về thế hệ Millennial (những người sinh ra từ khoảng năm 1980 đến những năm đầu thập niên 2000), nhiều người luôn tin rằng họ suốt ngày dán mắt vào iPad, iPhone, thậm chí họ còn không nói chuyện với bố mẹ trong bữa tối. Nhưng giờ họ phải ra ngoài và cố tìm câu trả lời từ một người giống như ông bà của họ. Họ làm điều đó như thế nào? Vâng, đó chính là bài tập!

Lại một lần nữa, sau hai tuần, hai nhóm tự hào giới thiệu các sản phẩm mà họ đã thiết kế đặc biệt cho những người này. Tôi phải nói rằng tôi chưa bao giờ được chứng kiến ​​một sợi dây kết nối đầy mạnh mẽ và tình cảm giữa các sinh viên và những người ở ngoài xã hội như vậy.

Một giả định nữa tiếp tục bị thách thức. Nếu bạn muốn trở thành một kỹ sư giỏi, bạn không chỉ cần trau dồi những kỹ năng về kỹ thuật. Bạn cần nhiều hơn thế. Bạn cần sự thấu cảm. Hiện tại chúng ta đang nói rất nhiều về sự thấu cảm, thấu cảm mới giúp bạn kết nối được với những người sẽ sử dụng sản phẩm của bạn.

Bạn cần có khả năng đặt câu hỏi, kỹ năng giao tiếp để mọi người sẵn sàng tiết lộ tất cả điểm yếu của họ cho bạn. Và nếu không có điều đó, có lẽ sản phẩm bạn làm ra sẽ không bao  giờ được sử dụng và không bao giờ bán được. Như thế, một giả định khác đã bị thách thức.

Chấp nhận thách thức

Ví dụ thứ ba tôi muốn chia sẻ là người ta thường hình dung về sinh viên Việt Nam như những người cực kì thụ động trong học tập. Họ răm rắp nghe lời, răm rắp nhận bài tập và rồi lặng lẽ đi về và làm bất cứ thứ gì mà giáo viên bảo họ. Bạn không hề trông đợi sinh viên Việt Nam sẽ chủ động và hết mình với những trải nghiệm giáo dục của chính bản thân họ.  

Tôi sẽ đưa một ví dụ khác. Chúng tôi quyết định tạo ra một khóa học gọi là Nghệ thuật biện luận. Với hầu hết các trường ở Việt Nam thì đây là một thứ rất mới. Vì thế, chúng tôi đưa cho sinh viên hai sự lựa chọn. Lựa chọn thứ nhất, chúng tôi mượn giáo trình từ nhiều trường đại học ở Hoa Kỳ, nghiên cứu và chạy thử rồi các bạn cho ý kiến phản hồi. Lựa chọn thứ hai: chính các em sẽ cùng với giảng viên xây dựng môn Nghệ thuật Biện luận này hoàn toàn từ một trang giấy trắng.

Tất nhiên cũng giống như tất cả các sinh viên, họ chọn cách dễ hơn. Được rồi, chúng ta hãy mượn giáo trình, chúng ta làm việc với nó và chúng ta có một khóa học ngay lập tức. Nhưng hai ngày sau, các sinh viên đến gặp các giáo sư và nói: Chúng em có một câu hỏi. Biện luận ở phương Tây không giống với biện luận ở Việt Nam. Cách chúng em thuyết phục hay lập luận bằng tiếng Việt ở Việt Nam không giống như cách các thầy cô – những người Mỹ thuyết phục hay lập luận ở phương Tây. Chúng em không tin rằng giáo trình này phù hợp với mình. Chúng ta hãy làm lại một giáo trình mới hoàn toàn.”

Họ quyết định chấp nhận thách thức và tôi phải nói rằng thử thách đó, đôi lúc, chúng tôi nghĩ nó quá lớn và không thể vượt qua được. Và bạn có thể tưởng tượng tất cả những cảm xúc mà các sinh viên đã trải qua.

Ngày hôm nay họ vô cùng hạnh phúc, phấn khởi. Nhưng ngày hôm sau họ lại cảm thấy vô cùng thất vọng. Bởi vì họ không thể đến được nơi mà họ muốn đến. Nhưng sau một tháng, họ cùng nhau thuyết trình, với một số hướng dẫn từ các giảng viên, và một giáo trình hoàn chỉnh cho khóa học Nghệ thuật biện luận ra đời.

Và khi tôi giới thiệu nó với nhiều đồng nghiệp tại các trường đại học hàng đầu ở Mỹ, họ xem xét giáo trình với một sự kinh ngạc. Họ không thể tin rằng chỉ trong vòng một tháng, các sinh viên có thể làm được điều này, (tất nhiên là dưới sự hướng dẫn của giảng viên), và họ có thể thực hiện trọn vẹn nhiệm vụ này để tạo ra một khóa học hoàn chỉnh, phản ánh được sự khác biệt văn hóa giữa Việt Nam và phần còn lại của thế giới.

Dám nghĩ khác, vượt qua ranh giới

Tất cả các ví dụ tôi vừa đưa ra giúp chúng ta nhìn lại và suy nghĩ về việc chúng ta nên làm gì. Chúng tôi tin rằng chúng tôi nên trao cho sinh viên cơ hội để họ làm chủ những trải nghiệm của chính mình, trao cho họ cơ hội để đặt mình vào vị trí của các giáo sư và giáo sư ở trong tâm thế của các sinh viên và quan sát toàn bộ trải nghiệm dưới góc nhìn của nhau. Về cơ bản, điều đó sẽ giúp chúng tôi đưa ra ý tưởng về một trường đại học mới và những trải nghiệm giáo dục mới.

Một giờ học của Năm học Đồng kiến tạo

Và khi bạn nghĩ về điều này, bạn nghĩ về việc cố gắng tạo ra những đổi mới trong giáo dục, nhưng rất nhiều người nói rằng điều đó là không thể bởi giáo dục hay trường đại học được hiểu là nơi để mọi người truy cầu sự thật và kiến thức.

Trong số tất cả các tổ chức trong xã hội, đại học là nơi bảo thủ nhất và đó là lý do khiến bạn không nhận thấy nhiều thay đổi trong cách trường đại học cấu trúc và tiến hành các hoạt động giảng dạy và học tập. Nhưng ở đây chúng tôi có thể làm điều đó.

Tất nhiên chúng tôi biết rằng mình được trao một cơ hội tuyệt vời để đặt những viên gạch đầu tiên cho điều này và ngay từ đầu chúng tôi cũng thừa nhận rằng Việt Nam là một nơi rất đặc biệt. Người dân Việt Nam rất cởi mở với bất kỳ thay đổi nào trong giáo dục, có thể là vì những lý do sai lầm, bởi họ quá thất vọng với những thứ họ được chứng kiến trong hệ thống giáo dục của chúng ta cho đến hiện tại.

Vì vậy, đó là lý do họ hồ hởi chào đón bất cứ điều gì mới, bất cứ điều gì trông có vẻ khác. Nhưng đồng thời, ở một đất nước như Việt Nam, nơi có dân số rất trẻ, mọi người cởi mở với những thay đổi và họ đang khao khát sự thay đổi; nếu chúng tôi có thể làm điều đó trong một tổ chức nổi tiếng trên toàn thế giới về độ bảo thủ của nó như trường đại học, thì hãy tưởng tượng chúng ta có thể làm được gì với nhiều thứ khác trong xã hội, chỉ bằng cách dám nghĩ khác đi một chút, cố gắng từ từ vượt qua các ranh giới và tái định hình lại thế giới – nơi chúng ta có thể sáng tạo và chung sống ở đó.Nguồn video: TEDxHanoi

Kết nối với chúng tôi

image

Cùng lắng nghe những cảm nhận, chia sẻ từ các lãnh đạo cấp cao của TP. Hồ Chí Minh, TP. Đà Nẵng, Tỉnh Thừa Thiên Huế và Tỉnh Đồng Tháp, tham dự Tọa đàm Chính sách Cấp cao - Lãnh đạo Quản trị Tài sản công trong kỷ nguyên số trong 2 ngày 16 & 17/3 vừa qua tại Đà Nẵng. Tọa đàm được đồng tổ chức bởi Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright (FSPPM), Ngân hàng Thế giới (World Bank) và Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO). --- Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright đang tuyển sinh Chương trình Thạc sĩ Chính sách công năm 2024 niên khóa 2024-2026 với 2 chuyên ngành Phân tích Chính sách; và Lãnh đạo và Quản lý. Ứng viên trúng tuyển sẽ nhận được mức học bổng từ 40% - 100% từ Chương trình. 📌Thời hạn ứng tuyển: 12/3 – 09/6/2024 👉Link ứng tuyển: https://fsppm.fulbright.edu.vn/don-du-tuyen #FulbrightVietnam #ThacsiChinhSachCong #TuyenSinh2024 #Scholarships

image

(English below) ✨ LỜI CHÚC NĂM GIÁP THÌN 2024 ✨ Bước sang thềm năm mới Giáp Thìn, Đại học Fulbright Việt Nam xin được gửi đến mọi nhà lời chúc tốt đẹp nhất 🐉 Với trái tim tràn đầy hy vọng hoà cùng niềm vui đầu năm, chúng tôi vô cùng trân trọng sự tin tưởng và hỗ trợ vô giá Fulbright nhận được trong hành trình vừa qua, là động lực hướng đến những điều tuyệt vời sẽ tiếp nối trong năm nay 🌟 Nhân dịp năm Rồng, Fulbright xin kính chúc vạn sự hanh thông, mọi niềm mong thành hiện thực 🌟 --- ✨ HAPPY LUNAR NEW YEAR 2024 ✨ As we step into New Year, the Year of the Dragon, Fulbright University Vietnam would like to extend our best wishes to everyone 🐉 With hearts filled with hope and joy as we embark on the new year, we deeply appreciate the invaluable trust and support Fulbright has received on our journey thus far, serving as motivation towards the wonderful things that will continue in the year ahead 🌟 As the Dragon's year unfolds its tale, Fulbright extends wishes, setting sail. Prosperity's breeze, in every gale, May dreams come true, without fail 🌟

Trang web này sử dụng cookies để cung cấp trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Các cookies cần thiết (Essential Cookies) được mặc định và là cơ sở để trang web hoạt động chính xác. Cookies phân tích (Analytics cookies) thu thập dữ liệu ẩn danh để cải thiện và theo dõi website. Cookies hiệu suất (Performance cookies) được sử dụng bởi bên thứ ba để tối ưu hóa các ứng dụng (như video và bản đồ) được tích hợp trong trang web của chúng tôi. Để chấp nhận tất cả cookies, vui lòng bấm vào 'Tôi chấp nhận.'

logo_footer