Phát triển Vùng và Địa phương là một môn học tự chọn trong chương trình Thạc sĩ Chính sách công của Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, được các học viên của cả hai chuyên ngành Phân tích Chính sách và chuyên ngành Lãnh đạo và Quản lý ưa thích và lựa chọn. Môn học do Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh, giảng viên Cao cấp của trường giảng dạy. Vừa qua, hơn 50 sinh viên của hai lớp chuyên ngành khóa Chính sách công MPP 2021 đã có chuyến đi thực địa môn học ở tỉnh Bình Thuận.
Môn học là công cụ giúp định vị năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế của một quốc gia, một địa phương, hay một vùng lãnh thổ,… từ góc độ Kinh tế học vi mô. Khung phân tích chính của môn học là Kinh tế học vi mô về năng lực cạnh tranh (Microeconomics of Competitiveness) của GS. Michael Porter ở Trường Kinh doanh Harvard. Bên cạnh đó, vì là môn học có tính tổng hợp cao, học viên phải sử dụng đồng thời nhiều khung phân tích từ các môn học khác nhau như Kinh tế phát triển, Kinh tế học khu vực công, Luật và Quản trị công, Thương mại quốc tế v.v.
Mục tiêu của môn học này nhằm trả lời câu hỏi: Làm thế nào một đơn vị hay tổ chức (chính quyền trung ương, chính quyền địa phương, các cụm ngành, hiệp hội ngành nghề v.v.) xây dựng năng lực cạnh tranh để đạt được các mục tiêu phát triển của mình?
Phương pháp giảng dạy chính của môn học là sử dụng các tình huống nghiên cứu thực tiễn, chủ yếu từ thư viện tình huống nghiên cứu của Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright và Trường Kinh doanh Harvard. Cụ thể, trong học kỳ hè năm học 2020 – 2021, các học viên chính sách công tại Trường Fulbright đã được giới thiệu nhiều tình huống khác nhau liên quan đến: (i) Phát triển kinh tế ở các quốc gia: Chuyển đổi Korea Inc – Khủng hoảng tài chính và cải cách thể chế; Nâng cấp nền kinh tế – Chính sách công nghiệp và ngành công nghiệp bán dẫn của Đài Loan; Trung Quốc – Trạng thái “bình thường mới”; Phần Lan và Nokia; (ii) Phát triển địa phương gồm: Kunshan Inc. – Sự hình thành của thị trấn giàu nhất Trung Quốc; Thái Nguyên – Tầm quan trọng của cơ sở hạ tầng và vai trò của Samsung; Thành phố Hồ Chí Minh tiến ra biển Đông; hay (iii) nâng cấp cụm ngành: Cụm ngành rượu vang California, Cụm ngành điện tử và công ngệ thông tin ở Costa Rica, Sự hình thành và phát triển của Intel tại TP.HCM, Apple và chuỗi cung ứng toàn cầu,…
Thực tế bài học tại địa phương
Không dừng lại ở những kiến thức lý thuyết và tình huống học tập tại lớp, tất cả học viên tham gia môn học trong học kỳ hè 2020 – 2021 đã được tham gia chuyến thực địa tại Bình Thuận từ ngày 21 – 23/6/2020.
Để chuẩn bị cho chuyến đi, các học viên phải tìm hiểu trước về tổng quan kinh tế địa phương và nền tảng năng lực cạnh tranh của tỉnh Bình Thuận qua các nguồn thông tin thứ cấp do các cơ quan ban ngành địa phương hỗ trợ cung cấp, hay các cơ sở dữ liệu thống kê sẵn có. Quá trình này giúp cho học viên có những tìm hiểu, trao đổi và thảo luận với các sở, ban ngành, doanh nghiệp và người dân trên địa bàn một cách hiệu quả hơn.
Chỉ trong khoảng thời gian ngắn (khoảng 02 ngày làm việc), học viên đã được trao đổi với nhiều sở ban ngành trên địa bàn bao gồm: Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Giao thông Vận tải, Sở Công thương, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch. Bên cạnh đó học viên cũng có cơ hội trao đổi với nhiều doanh nghiệp tiêu biểu trên địa bàn liên quan đến các lĩnh vực kinh tế chủ đạo của Tỉnh như: du lịch, thanh long, năng lượng điện tái tạo, logistics,… Ngoài ra, học viên cũng tham quan các Dự án: Khu du lịch Bàu Cát, Dự án điện mặt trời Hồng Phong 4, vùng trồng thanh long,…
Theo đó, chuyến đi đã giúp học viên hiểu rõ hơn về thực trạng phát triển kinh tế và những thách thức mà địa phương đang phải đối mặt như: Thanh long là sản phẩm đặc trưng nhưng đầu ra phụ thuộc vào thị trường nhập khẩu của Trung Quốc và giá cả bất ổn; Du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn nhưng hạ tầng cơ bản liên quan đến nước sạch vẫn chưa đảm bảo; Năng lượng tái tạo có nhiều tiềm năng nhưng khả năng phát triển phụ thuộc vào mạng lưới truyền tải và phân phối điện; Khoáng sản phong phú nhưng rủi ro môi trường tiềm ẩn; Logistics có nhiều tiềm năng nhưng hạ tầng kết nối chưa đồng bộ;…
Sau chuyến đi thực địa, toàn bộ học viên phải tham gia bài viết cuối khóa liên quan đến tổng thể năng lực cạnh tranh của Tỉnh Bình Thuận và năng lực cạnh tranh của các cụm ngành tiêu biểu như: du lịch, điện tái tạo, thanh long, logistics.
Đặc biệt, sản phẩm bài viết cuối khóa của học viên sẽ được Ban Giảng viên tổng hợp và tóm tắt thành một bài phân tích chính sách về kết quả định vị năng lực cạnh tranh tỉnh Bình Thuận, kèm theo các kiến nghị chính sách độc lập, hướng đến phát triển kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh Bình thuận theo hướng bền vững. Bài phân tích chính sách được kỳ vọng là tài liệu tham khảo hữu ích cho địa phương, đặc biệt trong bối cảnh Bình Thuận đang xây dựng văn kiện Đại hội Đảng bộ Tỉnh lần thứ XIV và Quy hoạch chung của Tỉnh.
Một số hình ảnh liên quan đến chuyến đi thực địa của học viên Chính sách công tại tỉnh Bình thuận.
Đoàn học viên của Trường Fulbright làm việc tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bình Thuận
Đoàn học viên của Trường tham quan Nhà máy Điện Mặt trời Hồng Phong 4
Đoàn học viên của Trường tham quan Nhà máy Điện Mặt trời Hồng Phong 4
Đoàn học viên của Trường tham quan Khu Du lịch Bàu Cát
