Môn học Phát triển Vùng và Địa phương: Bài học từ “phòng thí nghiệm mở rộng” ngoài thực địa

image

Thừa Thiên Huế – tỉnh miền Trung Việt Nam được chọn là “phòng thí nghiệm mở rộng” để ứng dụng lý thuyết môn học Phát triển Vùng và Địa phương của chương trình Thạc sĩ Chính sách công năm học 2021. 38 học viên của hai chuyên ngành Phân tích Chính sách và Lãnh đạo & Quản lý đã đi thực địa Thừa Thiên Huế nhằm giải bài toán phát triển có tính tổng hợp của địa phương này dựa trên những kiến thức lý thuyết và tình huống học tập của môn học.

 Theo truyền thống, mỗi năm học, giảng viên môn học Phát triển Vùng và Địa phương chọn một địa phương đang tồn tại những vấn đề phát triển thực tiễn giúp thực nghiệm môn học sống động nhất. Nam nay, Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh, giảng viên chính của môn học, sau nhiều cân nhắc đã lựa chọn Thừa Thiên Huế làm nơi thực địa môn học.

Giải một bài toán có thật của địa phương

Sự tồn tại gần 400 năm của vùng đất cố đô, trung tâm chính trị – văn hóa – tôn giáo của triều đại phong kiến cuối cùng đã hình thành ở Thừa Thiên Huế những công trình độc đáo như quần thể cung điện, lăng tẩm, chùa chiền, công trình kiến trúc, nhã nhạc cung đình. Quan trọng hơn, ẩn đằng sau các giá trị vật thể này là những giá trị và bản sắc phi vật thể độc đáo – văn hóa, lịch sử, nghệ thuật, văn học và tôn giáo. Sự thăng trầm của Thừa Thiên Huế đi đôi với sự hưng vong của các triều đại phong kiến đã định hình các lĩnh vực mà Tỉnh có lợi thế nổi trội: du lịch di sản, văn hóa, lịch sử, tôn giáo; giáo dục và y tế.

Bên cạnh những giá trị truyền thống, vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của Thừa Thiên Huế cũng giúp đem lại nhiều lợi thế quan trọng, trong đó nổi bật là kinh tế biển và đầm phá có tiềm năng trở thành một động lực phát triển của Tỉnh. Bên cạnh đó, nếu khéo tổ chức, những giá trị sinh thái của Vườn Quốc gia Bạch Mã sẽ là một sự bổ sung hoàn hảo cho những giá trị di sản văn hóa, lịch sử, tôn giáo, để cùng nhau tạo thành một hệ sinh thái du lịch – dịch vụ phong phú và đặc sắc của Thừa Thiên Huế, vừa giàu truyền thống, vừa rất hiện đại.

Mặc dù có một số thế mạnh nổi trội như vậy, nhưng đến nay, Thừa Thiên Huế vẫn chưa phát triển. Là tỉnh có vị trí quan trọng nhất về mặt chính trị của vùng Bắc Trung bộ, song quy GRDP của Thừa Thiên Huế thấp hơn so với Hà Tĩnh, Nghệ An, và Thanh Hóa. Trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung (bao gồm Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định), Thừa Thiên Huế cũng là địa phương có quy mô GRDP và thu ngân sách thấp nhất. Trước thực tế này, cuối năm 2019, Nghị quyết 54 của Bộ Chính trị đã xác định xây dựng và phát triển Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Thực tiễn địa phương này là không gian lý tưởng để các học viên Thạc sĩ Chính sách công Fulbright trải nghiệm áp dụng các khung lý thuyết của môn học Phát triển Vùng và Địa phương để góp phần giải một trong những bài toán kinh tế quan trọng nhất của Thừa Thiên Huế, đó là làm thế nào để nối kết được những thế mạnh truyền thống – di sản, văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật, tôn giáo – với các hoạt động kinh tế có giá trị gia tăng cao và bền vững. Nếu giải được bài toán này thì tự nhiên Thừa Thiên Huế sẽ trả lời được nhiều câu hỏi hóc búa mà Tỉnh trăn trở bấy lâu nay: làm thế nào để giải quyết một cách hài hòa mối quan hệ giữa văn hóa và kinh tế, giữa truyền thống và hiện đại, giữa bảo tồn và phát triển.

Nghiên cứu thực địa là cách tốt nhất để các học viên thực sự học và hiểu về một địa phương, biến tư duy trừu tượng và kiến thức lý thuyết trở thành phân tích chính sách và đường lối phát triển. Tất nhiên khi đưa ra bất kỳ một khuyến nghị chính sách nào, chúng ta phải ý thức mộ cách trọn vẹn về trách nhiệm vô cùng lớn lao mà chúng ta đang gánh trên vai. Nếu tư vấn sai, chúng ta sẽ cảm thấy tiếc nuối, thậm chí ân hận trong nhiều năm. Do đó, bất kỳ một khuyến nghị nào phải dựa trên những phân tích cẩn trọng và sự chiêm nghiệm thấu đáo”, Tiến sĩ Tự Anh hướng dẫn các học viên.

38 học viên đã được chia thành 11 nhóm nghiên cứu tổng thể năng lực cạnh tranh của Huế và năng lực cạnh tranh của các cụm ngành tiêu biểu như: du lịch, giáo dục – đào tạo, và y tế – sức khỏe. Để đảm bảo chương trình thực địa, trước chuyến đi, nhà trường đã liên hệ với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế nhằm tạo điều kiện cho các học viên tìm hiểu, thu thập những tài liệu tổng quan kinh tế, thông tin về nền tảng năng lực cạnh tranh hay các cơ sở dữ liệu thống kê sẵn có. Trọng điểm chuyến đi là các cuộc làm việc với các sở, ban ngành liên quan như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Du lịch, Sở Tài nguyên Môi trường, Sở Y tế, Sở Tài chính, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Công thương, và Khu Kinh tế Chân Mây – Lăng Cô.

Chúng tôi được kết nối để lắng nghe, đối thoại trực tiếp với lãnh đạo của các sở, ban, ngành thuộc từng lĩnh vực khác nhau. Đây là trải nghiệm hoàn toàn khác với việc chỉ đọc những thông tin trên báo đài và bình luận, hay đến thăm thú các dự án, công trình như một vị khách đơn thuần.

Một lãnh đạo chân thành nói với chúng tôi rằng họ mong nhận được phản biện xây dựng cũng như các đề xuất giải pháp của học viên MPP” – học viên Ngô Nguyễn Thảo Vy, lớp MPP22- PA chia sẻ.

Ứng dụng lý thuyết môn học

Theo học viên Nguyễn Phương Dung (lớp MPP22 – PA), để tối ưu hoá trải nghiệm chuyến đi thực địa, sự chuẩn bị về lý thuyết rất quan trọng. Ngay từ buổi học đầu tiên, học viên đã được làm quen với khái niệm mô hình kim cương được thiết kế bởi Giáo sư Michael Porter của Đại học Harvard. Đây là mô hình phân tích các yếu tố quyết định lợi thế cạnh tranh đồng thời đánh giá một quốc gia hay vùng lãnh thổ có môi trường kinh doanh vi mô lành mạnh hay không. Tuy nhiên, thay vì áp dụng hoàn toàn mô hình của GS Porter, Tiến sĩ Tự Anh đã có những điều chỉnh quan trọng nhằm tăng tính ứng dụng của khung lý thuyết đối với các địa phương của Việt Nam.

Khác với các môn dạy về phát triển khác, Phát triển Vùng và Địa phương không chỉ dạy học viên các công cụ giúp định vị năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế của một quốc gia, một địa phương, hay một vùng lãnh thổ,…từ góc độ kinh tế học vi mô. Học viên phải sử dụng đồng thời nhiều khung phân tích từ các môn học khác nhau như Kinh tế phát triển, Kinh tế học khu vực công, Luật và Quản trị công, Thương mại quốc tế v.v.

Trong quá trình học và đi thực địa, tôi học được cách tìm hiểu và phân tích vấn đề trong nhiều lĩnh vực (kinh tế, xã hội, pháp luật), nhiều chuyên ngành (tài chính, du lịch, giáo dục, y tế, tôn giáo…), qua nhiều giai đoạn lịch sử và lăng kính của các chủ thể khác nhau (lãnh đạo, doanh nghiệp, chuyên gia, người dân). Việc dung hợp các mối quan tâm với tính phong phú, phức tạp sẵn có như vậy cần một sự tìm hiểu mang tính dấn thân, “đào xới” tận gốc vấn đề để tìm được giải pháp hiệu quả nhất và có giá trị nhất,”  học viên Thảo Vy chia sẻ.

Trong khuôn khổ lớp học, học viên còn được “ngấm” lý thuyết qua nhiều hình thức như đọc thêm về các tình huống nghiên cứu thực tiễn về các doanh nghiệp lớn như Intel hay Apple, lắng nghe những chia sẻ về định hướng phát triển TP.HCM qua bài giảng của Thầy Phan Chánh Dưỡng, và thực hành những câu hỏi nghiên cứu tình huống cụ thể. Tất cả những trải nghiệm này giúp học viên hình thành kỹ năng phản biện khi thực địa.

“Môn học mang lại cho tôi kỹ năng tư duy thực tiễn, cụ thể trong bối cảnh địa phương. Các tình huống nghiên cứu cũng để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc, giúp tôi hiểu thêm về những trường hợp kinh tế địa phương thành công trên thế giới” học viên Phương Dung nhận định.

Những khuyến nghị không cảm tính

Được cảnh tỉnh một cách sâu sắc về trách nhiệm trong việc đưa ra các khuyến nghị, các học viên của môn học luôn ý thức việc đưa ra những “đáp án” không cảm tính. Các khuyến nghị đều xuất phát từ nền tảng kiến thức lĩnh hội từ lớp học và từ các môn học khác của nhà trường.

Tinh thần xuyên suốt của nhóm luôn là nếu chưa hiểu, chưa biết thì không đưa khuyến nghị. Nếu hiểu rồi phải hết sức thận trọng vì thực tế mình có thể hiểu sai vấn đề. Tinh thần trách nhiệm của việc đưa ra khuyến nghị còn thể hiện qua sự đầu tư thời gian nghiên cứu. Bởi vậy, chúng tôi tập trung 50% cho việc hiểu vấn đề, 30% cho việc xác nhận lại các vấn đề đã hiểu và 20% dành cho thảo luận và phân tích khuyến nghị,”  học viên Lê Văn Đạo, lớp MPP22 – PA chia sẻ.

Học viên Phương Dung tâm đắc những tiêu chí mà giảng viên môn học đề ra: mỗi khuyến nghị được đưa ra cần dựa trên cơ sở chứng cứ và logic mạch lạch.

“Những khuyến nghị dựa trên sự chính trực của người làm nghiên cứu, không bị tác động bởi ý kiến chủ quan hay áp đặt của bên nào. Chỉ khi vậy, những khuyến nghị, dù có thể “nghịch nhĩ” với lãnh đạo địa phương, mới có giá trị nội tại. Điều đó còn giúp tránh được rủi ro các khuyến nghị từ nghiên cứu bị lợi dụng nhằm phục vụ cho những mục đích riêng, không có lợi cho sự nghiệp chung mà cộng đồng hướng tới – học viên Phương Dung chia sẻ.

Thuộc nhóm nghiên cứu năng lực cạnh tranh của Huế, học viên Thảo Vy cho biết, nhóm của mình đóng góp “xây dựng và kết nối các trục giá trị văn hóa xã hội truyền thống và hiện đại”, tương thích với chính sách phát triển mà các sở, ban, ngành của tỉnh đang theo đuổi. Tuy nhiên, nhóm khuyến nghị khai thác nguồn lực xã hội để gia tăng tính phong phú, thực tiễn, dễ tiếp cận và lan toả văn hoá dưới góc độ du lịch và bảo tồn. Nhóm còn hiến kế ứng dụng chuyển đổi số để giải quyết bài toán về nhu cầu nhân lực lao động của tỉnh.

“Chúng tôi gợi ý nhà hoạch định chính sách cần chọn lọc các ngành nghề sản xuất phát huy được kỹ năng sẵn có của người lao động địa phương, trong khi thành lập các cụm công nghiệp công nghệ cao với mục đích tận dụng tại chỗ đầu ra chất lượng cao của các trường đại học tại tỉnh này – Thảo Vy chia sẻ một phần khuyến nghị của nhóm. Với du lịch, nhóm này còn hiến kế đa dạng hóa các sản phẩm Y tế du lịch để thu hút thêm du khách. Ví dụ như dự án Thái Y Viện là một điểm sáng rất lớn cho sự kết hợp giữa tính truyền thống và hiện đại.

Giá trị công bền vững

Phát triển Vùng và Địa phương là một môn học đặc biệt, đòi hỏi người học phải thật sự nỗ lực và tâm huyết, không chỉ để hoàn thành dự án cuối khóa, mà còn thấm nhuần một giá trị công bền vững. Một thực tế ở Việt Nam đó là quá trình khuyến nghị chính sách còn khoảng cách lớn trong áp dụng lý thuyết vào thực tiễn. Các nhà hoạch định chính sách nhiều khi đề xuất những khung chính sách thiếu thực tế, khiến cho giai đoạn thực thi gặp nhiều khó khăn. Đôi khi, thay vì giải quyết vấn đề phát triển một cách bền vững, các nhà hoạch định chính sách có xu hướng lún sâu trong việc sửa chữa những lỗ hổng trước mắt.

Với mong muốn gắn kết quá trình hoạch định chính sách với thực tiễn, môn học Phát triển Vùng và Địa phương được thiết kế khoa học giúp học viên hiểu sâu về lý thuyết, nhưng đồng thời có cơ hội thực hành để hình thành và phát triển những kỹ năng hoạch định, khuyến nghị chính sách – những kỹ năng có thể giúp chuyển hóa năng lực trong sự nghiệp lâu dài của học viên.

Kỹ năng quan trọng nhất mà tôi học được là xác định rõ mục tiêu phát triển, theo đó phân phối các nguồn lực một cách hiệu quả nhất. Tuy nhiên cũng cần hiểu rõ đối tượng mục tiêu và họ sẽ chịu ảnh hưởng như thế nào với mỗi khuyến nghị chính sách hay quyết định thực thi” , học viên Lê Huỳnh Trung Hiếu, lớp MPP22 – LM cho biết.

Không chỉ các kỹ năng, môn học còn khơi gợi tinh thần trách nhiệm công cao cả, giá trị mà các nhà hoạch định chính sách, tư vấn chính sách, những là lãnh đạo quản lý tương lai cần gìn giữ, không chỉ trong công việc, mà còn trong quá trình phát triển bản thân.

“Tôi nghĩ rằng tinh thần trách nhiệm không cần phải hô hào. Nó đã có sẵn trong mỗi người mà chỉ cần va chạm thực tế để kiểm định lại và “vỡ ra” những gì đã biết qua sách vở, cũng như thông qua đối thoại với những con người thực sự tâm huyết, tự khắc tinh thần đó sẽ trỗi dậy và buộc người cầm bút viết nên chính sách phải tìm hiểu nghiêm túc, thấu đáo nhằm đưa ra các khuyến nghị có ý nghĩa và hiệu quả – học viên Thảo Vy chia sẻ ý kiến.

Thạch Thảo

Kết nối với chúng tôi

image

Những điều cần biết về chuyên ngành Lãnh đạo & Quản lý 💛💙 Lãnh đạo và Quản lý (LM) là một trong hai chuyên ngành của chương trình Thạc sĩ Chính sách công (MPP) giảng dạy tại Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright. Với nền tảng về kinh tế, chương trình giảng dạy của ngành học được trường thiết kế đặc biệt dành cho các cán bộ quản lý tầm trung và cao cấp, thuộc bất cứ ngành nghề nào. Một thế mạnh lớn của trường Fulbright đó là phương pháp sư phạm có khả năng chuyển tải những kiến thức căn bản về phân tích kinh tế cho những người chưa học về kinh tế trong một thời gian ngắn. Khi đi sâu vào học về lãnh đạo và quản lý, người học có thể hội nhập nhanh nhờ nền tảng phân tích kinh tế vững chắc. Tìm hiểu thêm về chương trình Thạc sĩ Chính sách công, chuyên ngành học Lãnh đạo và Quản lý tại: https://fsppm.fulbright.edu.vn/vn/dao-tao/thac-si-chinh-sach-cong-lanh-dao-quan-ly/ --- Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright đang tuyển sinh Chương trình Thạc sĩ Chính sách công năm 2024 niên khóa 2024-2026 với 2 chuyên ngành Phân tích Chính sách; và Lãnh đạo và Quản lý. Ứng viên trúng tuyển sẽ nhận được mức học bổng từ 40% - 100% từ Chương trình. 📌Thời hạn ứng tuyển: 12/3 – 09/6/2024 🌟Link ứng tuyển: https://fsppm.fulbright.edu.vn/don-du-tuyen #FulbrightVietnam #ThacsiChinhSachCong #TuyenSinh2024 #Scholarships

image

(English below) ✨ LỜI CHÚC NĂM GIÁP THÌN 2024 ✨ Bước sang thềm năm mới Giáp Thìn, Đại học Fulbright Việt Nam xin được gửi đến mọi nhà lời chúc tốt đẹp nhất 🐉 Với trái tim tràn đầy hy vọng hoà cùng niềm vui đầu năm, chúng tôi vô cùng trân trọng sự tin tưởng và hỗ trợ vô giá Fulbright nhận được trong hành trình vừa qua, là động lực hướng đến những điều tuyệt vời sẽ tiếp nối trong năm nay 🌟 Nhân dịp năm Rồng, Fulbright xin kính chúc vạn sự hanh thông, mọi niềm mong thành hiện thực 🌟 --- ✨ HAPPY LUNAR NEW YEAR 2024 ✨ As we step into New Year, the Year of the Dragon, Fulbright University Vietnam would like to extend our best wishes to everyone 🐉 With hearts filled with hope and joy as we embark on the new year, we deeply appreciate the invaluable trust and support Fulbright has received on our journey thus far, serving as motivation towards the wonderful things that will continue in the year ahead 🌟 As the Dragon's year unfolds its tale, Fulbright extends wishes, setting sail. Prosperity's breeze, in every gale, May dreams come true, without fail 🌟

Trang web này sử dụng cookies để cung cấp trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Các cookies cần thiết (Essential Cookies) được mặc định và là cơ sở để trang web hoạt động chính xác. Cookies phân tích (Analytics cookies) thu thập dữ liệu ẩn danh để cải thiện và theo dõi website. Cookies hiệu suất (Performance cookies) được sử dụng bởi bên thứ ba để tối ưu hóa các ứng dụng (như video và bản đồ) được tích hợp trong trang web của chúng tôi. Để chấp nhận tất cả cookies, vui lòng bấm vào 'Tôi chấp nhận.'

logo_footer