9 Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, do Thượng nghị sĩ Patrick Leahy dẫn đầu, đã có chuyến viếng thăm Việt Nam kéo dài một tuần và họ dành hai tiếng gặp gỡ toàn bộ giảng viên, nhân viên và sinh viên Đồng Kiến tạo tại Đại học Fulbright Việt Nam. Đặc biệt, các Thượng nghị sĩ dành nhiều lời khen ngợi cho tinh thần ham học hỏi và cam kết tạo ra những đóng góp ý nghĩa cho cộng đồng của sinh viên Fulbright.
54 sinh viên Đồng Kiến tạo, những người đã trải nghiệm một năm làm việc với 16 giảng viên sáng lập để kiến tạo chương trình đại học, vô cùng hào hứng tại buổi thảo luận với các Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ. Họ háo hức trả lời câu hỏi của các Thượng nghị sĩ về hành trình giáo dục độc nhất vô nhị của họ tại Fulbright và những sứ mệnh họ sẽ thực hiện sau khi rời trường.
“Các bạn cực kì ấn tượng. Các bạn truyền cảm hứng cho chúng tôi để đưa những trải nghiệm tại Fulbright trở về Hoa Kỳ,” Thượng nghị sĩ Stabbenow nói.
Thượng nghị sĩ Patrick Leahy, Phó Chủ tịch Ủy ban Chuẩn chi có mốiquan hệ thân thiết với Thượng nghị sĩ William Fulbright, người sáng lập Học bổng Fulbright danh tiếng mà Đại học Fulbright Việt Nam vinh dự mang tên. Họ thường xuyên thảo luận với nhau về những cách thức để chương trình này có nhiều đóng góp ý nghĩa hơn.
“Cho đến khi qua đời, Thượng nghị sĩ Fulbright chắc cũng chưa thể hình dung chương trình do ông sáng lập có thể đi xa đến vâỵ (với sự ra đời của Đại học Fulbright Việt Nam). Tôi tin rằng nếu ông còn sống, ông sẽ nhìn tất cả các bạn sinh viên đang có mặt ở đây với nụ cười trìu mến và tự hào, bởi ông dành sự quan tâm đặc biệt đến Việt Nam và những thế hệ tương lai của đất nước này,” Thượng nghị sĩ Leahy chia sẻ với sinh viên Đồng kiến tạo trong chuyến thăm Trường ngày 21/4.
“Tất cả chúng tôi đều nhất trí phải thúc đẩy dự án này (dự án Đại học Fulbright). Đó là lý do tôi ra sức thúc đẩy sáng kiến này một cách mạnh mẽ. Chúng tôi tự hào về các bạn và chúc tất cả các bạn những điều tốt đẹp nhất,” Thượng nghị sĩ Leahy khẳng định.
Đại sứ Hoa Kỳ Krittenbrink bày tỏ sự lạc quan về tương lai của Đại học Fulbright Việt Nam – từ lâu đã được xem là biểu tượng của mối quan hệ Hoa Kỳ – Việt Nam.
“Không có minh họa nào về cam kết của Mỹ đối với Việt Nam tốt hơn 54 sinh viên tại đây (sinh viên Đồng Kiến tạo). Không có lý do nào thể hiện sự lạc quan về tương lai của hai nước thuyết phục hơn các bạn,” ông kết luận.
Dưới đây là lược trích những phần hỏi và đáp thú vị nhất của buổi gặp gỡ.
Thượng nghị sĩ Udall: Ở Hoa Kỳ, có xu hướng những người trẻ bỏ học đại học. Tôi nghe những người trẻ phàn nàn rằng nền giáo dục họ nhận được không liên quan đến cuộc sống của họ. Vậy các bạn có đang thật sự nỗ lực làm việc với giảng viên để đảm bảo mình đang xây dựng chương trình học phù hợp với cuộc sống và công việc các bạn sẽ làm trong tương lai?
Phan Thục Anh: Theo hiểu biết của tôi, Fulbright sẽ không dạy bạn làm một nghề cụ thể. Fulbright sẽ cung cấp cho bạn tư duy, kỹ năng và thái độ đúng đắn để bạn có thể tự học và khám phá thế giới. Từ nền tảng đó, bạn có thể làm bất cứ điều gì.
Thượng nghị sĩ Murkowski: Các bạn là những người Đồng Kiến tạo. Các bạn rất đặc biệt. Các bạn giữ vai trò quan trọng trong tương lai khi các bạn rời khỏi đây. Là những người đồng sáng lập trẻ tuổi của tổ chức non trẻ này, các bạn thấy Fulbright ảnh hưởng đến cuộc đời mình như thế nào?
Nguyễn Cao Nghị: Một nhiệm vụ tôi nghĩ mình sẽ theo đuổi sau khi rời Fulbright là giúp bản thân và những người khác thoát khỏi ảo tưởng về con đường thẳng tắp giữa sự nghiệp và giáo dục. Mọi người thường chọn sự ổn định. Họ học một chuyên ngành và chọn công việc theo chuyên ngành đó, như trở thành bác sĩ hoặc kỹ sư, v.v. Nhưng đó không phải là thứ mà chúng tôi, những người đồng kiến tạo, đang nỗ lực thực hiện. Một lợi ích của việc không dấn thân vào con đường thẳng tắp là chúng ta có thể tìm thấy mục đích đời mình, tìm thấy cảm giác hạnh phúc và chúng ta có thể kiên cường trước những đổi thay.
Chềnh Hưng Phát: Ông nêu ra một câu hỏi thú vị khiến tôi nghĩ về lớp “Scientific Inquiry” mà tôi ghét cay ghét đắng. Nếu tôi không phải là sinh viên đồng kiến tạo, tôi nghĩ tôi sẽ nói với giáo viên của mình là tôi ghét lớp học này quá. Nhưng vì tôi là sinh viên đồng kiến tạo, nên tôi phải thay đổi nó theo chiều hướng tốt hơn để mình không ghét nó nữa. Theo tôi, đây chính xác là trách nhiệm của những người Đồng Kiến tạo. Chúng tôi nghiên cứu, thử nghiệm, thay đổi để những khóa sinh viên sau không phải chịu đựng những thứ mà tôi đang chịu đựng. (cả hội trường cười ồ).
Thượng nghị sĩ Stabbenow: Tất cả các bạn đều rất ấn tượng. Các bạn truyền cảm hứng cho chúng tôi để đưa những trải nghiệm tại Fulbright về Mỹ. Tôi muốn hỏi về trải nghiệm của các bạn nữ ở đây, những rào cản nào đang chắn đường các bạn?
Lý Minh Tú: Trước khi trả lời câu hỏi, tôi muốn nói một chút về bản thân mình. Hiện tại tôi đang theo đuổi ngành kỹ thuật. Thật lòng mà nói, kỹ thuật và công nghệ có thể là một hành trình khá thách thức cho phụ nữ. Nó ngốn rất nhiều thời gian của chúng tôi, như mọi người cũng biết rồi.
Nhưng đó chỉ là một trong những áp lực mà chúng tôi phải đối mặt. Bản thân tôi xuất thân từ một gia đình rất truyền thống, bố mẹ đều khuyến khích tôi theo học những trường đại học danh tiếng như Fulbright, nhưng họ không khuyến khích tôi học lên cao hơn vì họ tin rằng điều này sẽ làm tôi khó kết hôn, khó ổn định cuộc sống và sinh con.
Ở Việt Nam, những phụ nữ trẻ đang nỗ lực rất nhiều – và kết quả là xã hội cũng đang thay đổi theo. Ví dụ, tại Fulbright, tôi không cảm thấy bất kỳ rào cản nào ngăn cách nam và nữ. Đó là một trong những lý do khiến tôi yêu Fulbright vô cùng. Tôi tin đây chính là tinh thần của Fulbright; đây là thứ mà tôi dự định sẽ mang theo mình khi bước vào con đường sự nghiệp sau này.
Thượng nghị sĩ Portman: Ngày nay, tôi nghĩ có lẽ các bạn đang học hỏi lẫn nhau nhiều hơn. Các bạn từ khắp mọi miền đất nước tụ họp lại với nhau và học hỏi lẫn nhau. Trải nghiệm và sự đa dạng các bạn có ở đây tuyệt vời hơn so với lúc các bạn học trung học. Vậy các bạn có thể kể cho tôi nghe những thứ mình học được từ những người bạn có nền tảng rất khác với mình không?
Lê Thục Minh Châu: Tôi học được rất nhiều điều từ bạn bè của mình. Họ “điên” và “quái” – tất cả bọn họ. Tiếp xúc với nhiều cá tính riêng biệt của họ, tôi học được cách tiếp cận vấn đề theo nhiều góc độ khác nhau. Ví dụ như Nghị, cậu theo đuổi sinh học và nghệ thuật cùng một lúc và cậu kết hợp chúng lại để sáng tạo ra môn nghệ thuật của riêng mình.
Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt vời. Hay Tú, cô gái “sống chết” với con đường kỹ thuật. Linh là một ví dụ hay ho khác; bạn không bao giờ có thể ngăn cô ấy sáng tạo ra những trang viết mang đậm dấu ấn cá nhân của mình. Cô ấy từng viết một đoạn văn và gửi cho tôi, bảo rằng đây là bài làm của cô. Sau khi đọc xong, tôi thốt lên “ôi trời ơi, nếu như mình không viết được như cô ấy, nhóm của mình sẽ tiêu tùng mất!”.
Và Khánh Minh, cô bạn với lòng ủng hộ nhiệt thành cho cộng đồng LGBT. Mỗi người trong số họ đều khác biệt và tôi rất tự hào khi được ở bên cạnh họ và là một phần của nhóm tuyệt vời này.
Nguyễn Thanh Minh Tâm: Tôi muốn đặt câu hỏi cho Thượng nghị sĩ Whitehouse. Tôi nghe là cha ông từng làm việc ở Sài Gòn. Tôi thấy ông có sợi dây kết nối cá nhân với Việt Nam. Theo ông, những cơ hội cũng như thách thức mà giới trẻ Việt Nam đang phải đối mặt là gì?
Thượng nghị sĩ Whitehouse: Trước hết, tôi nghĩ rằng một số người trong chúng tôi ở đây có nhiều sợi dây kết nối cá nhân với Việt Nam. Tất cả chúng tôi đại diện cho thượng viện và thượng viện Hoa Kỳ có liên quan nhiều đến những điều xảy ra ở Việt Nam, trong các cuộc đàm phán giữa hai nước vào thời chiến.
Khi tôi còn trẻ như tất cả các bạn ở đây, tôi có một khoảng thời gian tuyệt vời. Cha tôi đã ở đây 5 năm và vì vậy tôi đến đây ở với ông. Với tôi, sự kiện này tạo ra sự kết nối sâu sắc giữa hai cha con. Ở thời điểm đó, có rất nhiều người Mỹ ở đây. Còn hiện tại, nhiều người chúng tôi vẫn giữ mối liên hệ tình cảm đó với nơi này và đất nước này.
Tôi vô cùng ngạc nhiên vì khả năng tạo ra những kết nối sâu sắc với người khác của những người ở đây. Tất cả các bạn đều vô cùng thân thiện với chúng tôi và thực tế là sau một thế hệ, chúng ta có thể làm bạn với nhau – đây là một điều rất đáng chú ý. Đây không chỉ nói riêng về người Mỹ, mà là nói về tất cả chúng ta – với tư cách là con người. Vì vậy, chúng ta hãy cùng nhau chúc mừng điều đó.
Trương Nguyễn Hoài Minh: Thưa Thượng nghị sĩ Baldwin, tôi nghĩ “Tiên phong” là từ khóa mà bà và Fulbright đều chia sẻ. Bà có thể cho biết những thách thức bà phải đối mặt khi trở thành đại diện đầu tiên của một cộng đồng thiểu số?
Thượng nghị sĩ Baldwin: Cảm ơn bạn vì câu hỏi thú vị này. Tôi sẽ chia sẻ nhiều hơn với những kinh nghiệm tôi đã trải qua. Tôi là thành viên của cộng đồng LGBT ở Mỹ và tôi muốn nói rằng lịch sử đang thay đổi rất nhanh. Tôi bắt đầu công việc ở mảng dịch vụ công cộng, rồi thực hiện chiến dịch tranh cử ở cấp địa phương, sau đó là cấp liên bang. Chúng tôi giúp đỡ những người đang đấu tranh để giữ bí mật xu hướng tình dục của họ.
Trong những năm qua, tôi chứng kiến những thay đổi đáng kinh ngạc về mặt quan điểm. Với tư cách là phụ nữ, tôi tích cực hoạt động trong lĩnh vực chính trị. Và tôi cũng làm việc cật lực để thành lập nhóm LGBT trong những năm 80. Tôi học được một bài học rằng: đôi khi cơ hội đến nhưng nếu bạn không có sự chuẩn bị kỹ càng, bạn sẽ bỏ lỡ nó.
Tôi sẽ kể cho các bạn một câu chuyện để làm ví dụ. Khi tôi vừa tốt nghiệp đại học, vào năm 1994, lúc đó lần đầu tiên có một phụ nữ chạy đua để tranh cử chức phó tổng thống Hoa Kỳ. Vào thời điểm đó, tôi thậm chí còn chưa bắt đầu đi làm. Tôi thấy hơi ghen tị khi nghe tên bà ấy được xướng trên TV.
Nhưng, trong khoảnh khắc đó tôi cũng cảm thấy mình đang đến gần với giấc mơ của mình hơn bao giờ hết vì tôi thấy bà ấy cũng sắp chạm tay đến ước mơ của mình. Tôi học được nhiều điều từ bà ấy. Tôi học được nhiều điều từ hình ảnh trực quan của một phụ nữ được trao quyền.
Vì vậy, tôi sẽ nói điều này: đừng nghĩ rằng bạn vô dụng, hay không thể làm điều gì có ích, ngay cả khi mẹ bạn nói với bạn như vậy. Hãy tận dụng hết các cơ hội để tạo ra những tác động tích cực cho xã hội, dù bạn đang ở độ tuổi bao nhiêu.
Việt Lâm – Bích Trâm
