Sinh viên Lê Thị Nga My, một trong những sinh viên tham gia cùng giảng viên thiết kế môn học Nghệ thuật Biện luận: Viết và Giao tiếp trong Năm học Đồng kiến tạo, chia sẻ những trải nghiệm được tự “may đo” môn học cho chính mình và các bạn.
Đây là một trong 6 môn học nền tảng của Chương trình Đại học ở Fulbright. Là môn học nền tảng về kỹ năng, môn này sẽ dạy sinh viên các nguyên tắc lập luận trong nói và viết, rèn luyện kỹ năng tổng hợp và thu thập luận chứng cũng như ghi nguồn.
Trong Năm học Đồng kiến tạo, đây là môn học mang tinh thần “đồng kiến tạo” nhất trong tất cả các môn học. Vai trò chủ động tư duy, sáng tạo, định hình nội dung cốt lõi của môn học được các giảng viên đặt hoàn toàn vào tay sinh viên.
Trong ngày đầu tiên của khóa học, giống như các bạn khác, tôi đã đến lớp trong tâm thế sẽ được dạy về viết và nói. Tuy nhiên các Giáo sư, giảng viên là cô Pamela Stacey và thầy KinHo Chan, đã thức tỉnh cả lớp và nhắc nhở rằng chúng tôi được chọn để trở thành các Co-Designers (Những người đồng kiến tạo).
Chúng tôi được kỳ vọng sẽ đóng góp vào việc thiết kế các khóa học và điều đó đòi hỏi nhiều thứ hơn là chỉ lên lớp rồi về nhà làm làm bài tập.
Một trong những quyết định táo bạo nhất mà cả lớp đưa ra ngày hôm đó là chọn cùng nhau bắt tay để xây dựng khóa học lại từ đầu thay vì thử nghiệm bản giáo án mẫu có sẵn.
Với sự khích lệ của các giảng viên, chúng tôi đồng ý sẽ ra khỏi vùng an toàn để bắt đầu lại từ con số không: không có kiến thức học thuật sâu sắc về Hùng biện, không có kinh nghiệm sư phạm, không có giáo án và thậm chí không có chút ý niệm về lịch làm việc của trên lớp trong những tuần kế tiếp.
Tôi vẫn luôn nhớ khoảnh khắc cô Pamela chỉ vào các ô lịch trình trống hoắc trên bảng và nói với rằng: Một trong những nhiệm vụ của Năm Đồng kiến tạo là hình dung ra cái vô hình (One mission of the Co-Design Year is to visualize the emptiness).
Trong tuần đầu tiên, chúng tôi bị rút cạn kiệt năng lượng bởi những bài viết học thuật giới thiệu về Thuật hùng biện. Bên cạnh các tài liệu đọc được liên tục giao về nhà, có thể nói rằng một đặc trưng của khóa học này là các cuộc tranh luận và thảo luận gay go trong các buổi lên lớp. Hầu như không ngày nào trải qua mà không thảo luận về một vấn đề gì đó.
Kết quả của mỗi cuộc tranh luận sẽ là có một quyết định được đưa ra, tuy nhiên, mọi người đều đồng ý rằng giá trị của các cuộc tranh luận không chỉ là đưa ra được một quyết định được nhất ý mà còn giúp mở rộng kiến thức hơn.
Nhờ trao đổi bằng nhiều hình thức phong phú, tôi đã không chỉ học được cách trình bày ý tưởng rõ ràng, mạch lạc hơn, lắng nghe ý kiến của người khác một cách có tư duy mà còn làm quen với bầu không khí căng thẳng.
Trước khi học khóa này, tôi đã luôn rất dễ mất bình tĩnh trong môi trường căng thẳng. Vậy nên tôi phải cố hết sức để né tránh những cuộc tranh cãi và bất đồng trong cuộc sống. Nhưng các cuộc tranh luận hàng ngày trong khóa học đã giúp tôi trở nên bền bỉ hơn rất nhiều.
Tuần dao động
Tuần thứ hai, bầu không khí trong lớp dao động đáng kinh ngạc. Thứ Hai của tuần đó là một ngày cực kỳ khủng khiếp không chỉ đối với tôi mà còn hầu như với tất cả các bạn cùng lớp. Chúng tôi bị mắc kẹt trong mớ hỗn độn về mục đích của việc thiết kế khóa học này và lịch làm việc cho những ngày tiếp theo.
Sau các cuộc thảo luận và thuyết trình diễn ra liên tục và căng thẳng, chúng tôi hoàn toàn kiệt sức và lạc lối. Trên đường về nhà, tôi đã tự hỏi liệu có sai khi chọn vào lớp Hùng biện hay không, có thể đáng lẽ ra mình nên chọn lớp Việt Nam học? Tôi chẳng còn chút động lực nào để đến lớp vào ngày hôm sau, ngoài nghĩa vụ. “Mình quá đủ với Fulbright rồi!”
Nhưng mớ hỗn độn không ở đó lâu. Ngày hôm sau, thầy KinHo bắt đầu lớp học bằng cách tóm tắt lại tình hình hôm trước, tiến hành biểu quyết cho hướng đi sắp tới và thừa nhận sai lầm của thầy và cô Pamela khi yêu cầu tụi mình làm những việc thực sự vượt quá khả năng của những sinh viên vừa tốt nghiệp trung học.
Cô Pamela viết lên bảng một danh sách xếp hạng các yếu tố cần có của khóa học Hùng biện và khung tham khảo để sắp xếp lịch làm việc cho những tuần tới.
Chính lời xin lỗi và những khuôn mẫu mà các giáo sư đưa ra đã chỉ đường cho chúng tôi đi tiếp và thậm chí là đi nhanh hơn cả trước đó. Cảm giác nhìn thấy mớ hỗn độn được dọn dẹp gọn ghẽ thực sự khích lệ chúng tôi rất nhiều.
Không đầu hàng khó khăn
Kỷ niệm đáng nhớ nhất là ngày cả lớp tranh luận ba góc để quyết định chọn bộ sản phẩm cuối khóa cho khóa học.
Chưa bao giờ trong cuộc đời tôi được chứng kiến một lớp học mà 2 giảng viên đứng ở 2 góc lớp với 2 luồng ý kiến khác nhau, và hầu như tất cả các Co-Designers còn lại thì dồn vào một góc khác với một ý kiến ngược lại ý kiến của cả 2 giảng viên.
Kết quả thực sự bất ngờ, sau cuộc thương lượng kéo dài một tiếng rưỡi đồng hồ, các Co-Designer đã thuyết phục thành công các giảng viên ở hai góc còn lại phải nhập vào phía mình.
Trong quá trình thiết kế giáo trình, tôi còn học thêm được nhiều điều về phương pháp dạy và học. Bằng cách tìm hiểu và thiết kế các hoạt động trên lớp, tôi đặt bản thân vào góc nhìn của giảng viên và biết thêm về mục đích của từng hoạt động và các chủ đề kiến thức.
Nhờ đó, tôi có thể tận dụng được trọn vẹn giá trị của mỗi hoạt động trong lớp và làm tối ưu trải nghiệm học tập của mình. Tôi thực sự sẽ khó học được những điều đó nếu không tham gia vào hành trình độc đáo này.
Bên cạnh kỹ năng chuyên môn như viết báo cáo, trích dẫn và thiết kế giáo trình, tôi còn học được cách cân bằng công việc và cuộc sống cá nhân. Để thích nghi với lịch trình làm việc cường độ cao và căng thẳng, tôi phải tập ăn sáng và ngủ đủ giấc bằng cách từ bỏ thói quen trì hoãn và thức khuya.
Chính sự khắc nghiệt làm mình kiệt sức và biến thành một con thây ma trong tuần đầu tiên đã mạnh mẽ buộc tôi phải xây dựng một lối sống lành mạnh hơn. Những sự thay đổi này tuy không lớn lao, nhưng tôi tin sẽ mang lại hiệu quả về lâu dài.
Môn học này với phương pháp Đồng kiến tạo dường như làm tôi gục ngã vào lúc đầu, nhưng tôi tin là nó mang lại cho mình nhiều tác động tích cực hơn trong tương lai. Tôi biết ơn tất cả những mớ hỗn độn mà chúng tôi đã cùng nhau đi qua vì chúng đã dạy cho chúng tôi rất nhiều thứ.
Cảm ơn hai giảng viên KinHo Chan và Pamela Stacey vì đã dũng cảm, kiên nhẫn và tận tình hướng dẫn cả lớp cùng nhau đi trên chuyến hành trình cam go nhưng tuyệt vời này.
Tôi cũng muốn cảm ơn mình và những người bạn cùng lớp khác vì đã chọn bước ra khỏi vùng an toàn, cùng nhau đi qua những khó khăn mà không đầu hàng.
Lê Thị Nga My– Sinh viên Năm học Đồng kiến tạo
